Dạo trước, tôi có một cây cà chua non, trồng trong cái chậu nhỏ để ở bàn làm việc. Tôi yêu quý, chăm sóc nó lắm, chẳng bao giờ quên nhiệm vụ cho cây ra đón ánh nắng buổi sớm và tưới nước đu đặn. Mỗi ngày, tôi quan sát rất kĩ cái cây của mình rồi lại vui sướng khi thấy sự sống bé xíu ấy đang vươn dậy. Có điều, cái cây lớn chậm quá mà tôi thì chỉ mong nhìn thấy nó ra quả. Một lần, nghe nói tỉa bớt lá sẽ giúp cây mau phát triển, tôi làm theo ngay lập tức. Nghĩ là “càng nhiều càng ít”, tôi cầm kéo tỉa trụi lá của cái cây với hy vọng đẩy nhanh tiến trình “tiến hóa” của cái cây. Nhìn tác phẩm của mình chẳng khác gì một cái que màu xanh, tôi không lo lắng tý nào. Nhưng được vài ba ngày, thân cây ngả sang màu vàng, rồi dần dần khô quắt lại. Buồn và hụt hẫng, tôi không thể tin, sau những cố gắng-nỗ lực, con người ta vẫn có thể thất bại!

 Bây giờ nghĩ lại, tôi vẫn thấy mình thật ngô nghê. Lúc đó, trong đầu tôi chỉ nghĩ đúng một việc: Làm thế nào để cây cà chua lớn nhanh mà đâu cần biết không có lá, cây sẽ quang hợp bằng gì? Hay nếu tôi chịu tìm hiểu kĩ để biết rằng việc tỉa lá chỉ phù hợp với những cái cây đã phát triển đầy đủ. Chợt nhận ra, chăm sóc một cái cây giống như việc bạn yêu thương một ai đó vậy…

 Yêu thương bắt nguồn từ đâu? Tình cảm không tự nhiên xuất hiện, nó được hình thành bằng cả một chuỗi biến chuyển nhất định của cảm xúc và được chi phối bằng những nét cá tính chủ quan của mỗi người. Cuộc sống đã từng bước đem tới những hành trang cần thiết cho tình cảm. Người đầu tiên cho bạn định nghĩa về yêu thương là bố mẹ, những người yêu thương bạn bằng thiên chức cao quý. Ta có thể thấy được sự quan tâm, chăm sóc ngay trong ánh mắt của họ. Lớn lên, trong rất nhiều mối quan hệ, bạn lại tìm được cho mình một hoặc một vài người bạn thân, những người mà bạn tìm thấy sự chia sẻ, thấu hiểu lẫn nhau. Rồi sau thật nhiều rung động, trái tim bạn sẽ tìm được một trái tim khác để phản ứng thành tình yêu. Những cột mốc trên “con đường yêu thương” của bạn có một điểm chung là đều xuất phát bằng sự chân thành, đồng cảm.

 Nhưng có bao giờ bạn nghĩ về mục đích của yêu thương? Bởi vì, làm việc gì cũng cần có sự hoạch định rõ ràng. Tôi ra sức chăm sóc cây cà chua là bởi vì muốn nó lớn nhanh, ra quả… Cũng như vậy, bạn yêu thương mọi người là để được yêu thương lại, để không bao giờ phải cô đơn, trống trải, để cuộc sống của bạn luôn tràn ngập hạnh phúc… Có vô vàn mục đích để trao tặng tình cảm. Nhưng bạn có biết rằng yêu thương thực sự là yêu thương không có mục đích, nhất là mục đích cho riêng mình? Yêu thương thực sự là để người mình yêu thương được hạnh phúc.

 Điều quan trọng nữa là cách mà bạn yêu thương. Đôi khi, bị tình cảm chi phối quá nhiều mà con người ta không kiểm soát được tất cả hành động của mình… Quay lại chuyện trây cà chua. Tôi có yêu nó không? Có. Tôi có chăm sóc nó không? Có. Nhưng cây cà chua của tôi vẫn chết. Vì sao vậy? Bởi vì tôi đã dùng phương pháp không hề thích ứng để thể hiện tình cảm của tôi. Bạn liệu có giống tôi, đang yêu một người theo cách bạn muốn hay theo cách họ muốn được thương yêu?

 Cây cà chua đã chết. Nhưng chính những vấp váp đó sẽ khiến bạn ngộ ra nhiều điều ý nghĩa. Giờ thì tôi tin chắc rằng mình sẽ trồng được một cây cà chua tuyệt đẹp, vì tôi đã biết được phải yêu thương nó ra sao.

 NGUYỄN QUỐC LONG