Cuốn sổ tay bìa rêu trở thành một thế giới riêng của Dũng. Mỗi đêm, khi cả thành phố đã chìm vào giấc ngủ, anh lại ngồi dưới ánh đèn vàng, đối mặt với những trang giấy trắng. Viết cho Lan.
Quá trình này không hề dễ dàng. Nó là một cuộc vật lộn đau đớn với ký ức. Có những đêm, anh chỉ ngồi bất động hàng giờ, cây bút trên tay run rẩy, không thể nào viết nổi một chữ, bởi những hình ảnh của quá khứ ùa về quá dữ dội. Có những đêm, anh lại viết như điên dại, nước mắt hòa với những dòng mực, viết ra tất cả những nỗi sợ hãi, sự bất lực và nỗi dằn vặt mà anh đã chôn giấu suốt bao năm.
Anh viết về cảm giác của một cậu sinh viên lần đầu tiên cầm súng, nặng trĩu và lạnh lẽo. Anh viết về cơn đói cồn cào trong những ngày hành quân. Anh viết về nỗi nhớ nhà, nhớ Lan đến quay quắt. Và lần đầu tiên, anh dám viết về những trận đánh từ góc nhìn của chính mình. Anh viết về khoảnh khắc anh nằm im trong công sự, tim đập loạn xạ khi nghe tiếng bom rơi gần hơn, về sự hoảng loạn khi thấy đồng đội ngã xuống ngay trước mắt. Anh không còn cố gắng tỏ ra là một người lính dũng cảm nữa, anh chỉ là một con người, biết sợ hãi, biết đau đớn.
Lan luôn ở đó. Cô không bao giờ hỏi anh đã viết những gì. Cô chỉ lặng lẽ ở bên cạnh, mang cho anh một ly nước ấm, hay khoác lên vai anh một chiếc áo khi trời trở lạnh. Sự hiện diện của cô là một không gian an toàn, nơi anh có thể trút bỏ hết mọi lớp vỏ bọc mà không sợ bị phán xét.
Một hôm, sau khi đã viết xong một chương đặc biệt khó khăn, về trận đánh cuối cùng nơi anh mất đi cánh tay, Dũng cảm thấy kiệt sức hoàn toàn. Anh không nói gì, chỉ lặng lẽ đẩy cuốn sổ về phía Lan. Đó là một hành động của sự tin tưởng tuyệt đối.
Lan cẩn thận cầm lấy, trái tim cô cũng hồi hộp. Cô đọc. Cô đọc về nỗi đau thể xác khi mảnh pháo găm vào người anh. Cô đọc về sự tuyệt vọng của anh khi nằm giữa lằn ranh sinh tử. Cô đọc về nỗi mặc cảm, tự ti của anh khi tỉnh dậy và nhận ra mình đã không còn nguyên vẹn.
Cô đọc mà nước mắt không ngừng rơi. Cô đã từng nghĩ mình hiểu những gì anh đã trải qua, vì cô đã thấy quá nhiều thương binh. Nhưng cô đã lầm. Chỉ đến khi đọc được những dòng chữ này, cô mới thực sự chạm tới được nỗi đau sâu thẳm trong tâm hồn anh.
Cô gấp cuốn sổ lại, bước tới, ôm chầm lấy anh từ phía sau. "Cảm ơn anh," cô thì thầm, "cảm ơn anh đã cho em được chia sẻ gánh nặng này cùng anh."
Họ không còn bí mật nào nữa. Vết thương của anh giờ đây cũng là của cô. Nỗi đau của anh, cô sẽ cùng anh gánh vác.
Nhiều tháng trôi qua, cuốn sổ tay cũng được viết đầy. Nó không chỉ là những lá thư gửi cho Lan nữa. Nó đã trở thành một bản thảo hoàn chỉnh, một câu chuyện chân thật, trần trụi và đầy cảm xúc về chiến tranh, qua lăng kính của một người lính.
"Anh gửi nó cho anh Kiên đi," Lan nói, sau khi đọc xong những trang cuối cùng.
Dũng do dự. "Nhưng... nó riêng tư quá. Nó là những điều anh chỉ muốn viết cho em thôi."
"Không đâu anh," Lan lắc đầu. "Câu chuyện này không chỉ là của riêng anh, hay của riêng chúng ta. Nó còn là câu chuyện của cả một thế hệ. Những người đồng đội của anh, những người đã hy sinh và những người còn sống sót, họ xứng đáng được mọi người thấu hiểu. Hãy để cho mọi người thấy được, đằng sau sự hào hùng của chiến thắng, là những con người bình thường, với những nỗi đau và sự hy sinh lớn lao đến nhường nào."
Lời nói của Lan đã thuyết phục được Dũng. Lần này, anh gửi bản thảo đi với một tâm thế hoàn toàn khác. Không phải để tìm kiếm sự công nhận, mà là để thực hiện một trách nhiệm với quá khứ, với những người đồng đội đã nằm lại.
Sự hồi âm của nhà xuất bản đến nhanh hơn anh tưởng. Ông Kiên đã gọi điện trực tiếp, giọng nói đầy sự xúc động và khâm phục.
"Dũng ơi, tuyệt vời! Đây chính là nó! Đây chính là tác phẩm mà tao đã chờ đợi! Chân thật, đau đớn, nhưng cũng đầy tính nhân văn. Nhà xuất bản quyết định sẽ in cuốn sách này ngay lập tức!"
Ngày họ nhận được hợp đồng xuất bản, không có một bữa tiệc ăn mừng ồn ào. Dũng và Lan chỉ cùng nhau nấu một bữa cơm chiều đơn giản.
Anh nắm lấy tay cô, ánh mắt ngập tràn sự biết ơn. "Cảm ơn em. Nếu không có em, anh đã không bao giờ có đủ dũng khí để đối mặt với những điều này."
Lan mỉm cười, lắc đầu. "Em chỉ ở bên cạnh thôi. Người dũng cảm nhất vẫn luôn là anh."
Họ nhìn nhau. Con đường phía trước vẫn còn dài, những vết sẹo có lẽ sẽ không bao giờ phai mờ hoàn toàn. Nhưng giờ đây, họ đã tìm thấy một con đường mới để đi. Chàng sinh viên khoa Văn ngày nào, cuối cùng, cũng đã được tái sinh, từ trong tro tàn của chiến tranh.