Cơn mưa chiều cuối tháng mười ở Hà Nội thường mang theo một màu xám ẩm ướt, khiến mọi thứ dường như chìm trong sự cũ kỹ và lạnh lẽo. Thanh tựa lưng vào bức tường xi măng ẩm mốc của căn nhà tập thể cũ, khoác chiếc áo mưa đã bạc màu. Anh không đến phố cổ để tìm kiếm vẻ đẹp lãng mạn, mà để lần theo một lời đồn đại mơ hồ về một ngôi nhà bị ma ám sắp bị giải tỏa.

Thanh, ở tuổi hai mươi tám, đã dành gần nửa đời mình để đào bới trong những lớp bụi thời gian. Anh không săn đồ cổ vì tiền, mà vì khao khát giải mã những bí ẩn nằm sâu trong từng thớ gỗ, từng trang giấy ố vàng. Với anh, linh hồn của lịch sử luôn ẩn giấu trong những vật phẩm bị lãng quên.

Ngôi nhà nằm sâu trong một con ngõ hẹp ở Hàng Bồ, mang kiến trúc Pháp thuộc đã mục nát. Cửa sổ đã vỡ, giàn hoa giấy khô khốc bám vào ban công hoen gỉ. Dân cư khu vực đã tránh xa nơi này từ lâu, không phải vì sợ sập, mà vì những câu chuyện thì thầm về tiếng khóc oan khuất và bóng trắng lướt qua khung cửa sổ tầng hai mỗi đêm trăng tròn. Thanh thấy sự sợ hãi đó là một tín hiệu: nơi có bí ẩn, nơi đó có thứ anh cần tìm.

Anh đưa tấm thẻ công tác giả mạo cho người bảo vệ và nhanh chóng tiến vào. Bên trong, mùi ẩm mốc, gỗ mục và một thứ mùi kim loại rỉ sét nồng nặc đến nghẹt thở. Căn nhà đã trống rỗng, chỉ còn lại những vệt ố loang lổ trên tường và một đống đổ nát ở tầng trệt—nơi mà những người dọn dẹp đã lột bỏ hết lớp sơn, lớp vữa cuối cùng.

Thanh đi thẳng lên tầng hai, nơi được cho là phòng ngủ chính của gia đình chủ cũ, cũng là nơi xảy ra cái chết bí ẩn của một cô gái trẻ cách đây gần một thế kỷ. Căn phòng trống không, trừ một tủ quần áo cũ kỹ bị đổ sập vào góc tường. Anh dùng đèn pin rọi vào sàn nhà.

"Chắc chắn có gì đó đã bị bỏ sót," Thanh lẩm bẩm. Các đồ vật bị bỏ lại thường là những thứ vô giá trị, hoặc... những thứ quá đáng sợ để mang đi.

Anh cúi xuống, bắt đầu kiểm tra kỹ lưỡng các tấm ván sàn. Hầu hết đều đã cong vênh, nhưng có một tấm gần chân tủ quần áo bị xê dịch một cách bất thường. Nó có màu sẫm hơn và có một vết xước sâu như vết móng vuốt.

Thanh cẩn thận dùng một chiếc xà beng nhỏ để nạy tấm ván lên. Tiếng cọt kẹt của gỗ khô đứt đoạn trong sự im lặng đáng sợ. Bên dưới không phải là kho báu hay vàng bạc, mà là một không gian nhỏ hẹp, gần như là một cái hốc bịt kín.

Trong cái hốc đó, nằm gọn gàng trên lớp vải lụa tơ tằm đã hóa bụi, là một vật phẩm không khớp với bất cứ món đồ gia dụng bình thường nào.

Đó là một Hộp Nhạc Gỗ mun.

Nó không phải loại hộp nhạc thông thường. Chiếc hộp có kích thước bằng hai bàn tay úp lại, được làm bằng loại gỗ mun sẫm màu, gần như đen tuyền, và có vẻ ngoài lạnh lẽo khó tả. Khác biệt lớn nhất nằm ở lớp chạm khắc trên nắp. Đó không phải là hình ảnh thiên thần hay vũ công ba lê. Thay vào đó, đó là những hình khắc xoắn ốc kỳ lạ, giống như những vòng tròn đồng tâm liên tục mở rộng, tạo cảm giác như đang hút ánh nhìn của Thanh vào một cái vực sâu vô tận.

Khi anh chạm vào, một cảm giác lạnh buốt không đến từ nhiệt độ mà từ một nguồn năng lượng vô hình, chạy dọc cánh tay anh. Lớp bụi bám trên hộp dường như tan biến ngay lập tức dưới ngón tay anh.

"Tuyệt vời," Thanh thì thầm, giọng nói vang lên hơi khô khốc trong căn phòng trống. "Đây không phải là đồ vật của thế kỷ 20."

Anh bọc chiếc hộp cẩn thận trong một chiếc khăn mềm và nhanh chóng rời khỏi ngôi nhà ma ám trước khi người quản lý khu phố trở nên nghi ngờ. Cảm giác lạnh lẽo vẫn đeo bám anh, nhưng khao khát giải mã đã lấn át mọi sợ hãi.

Đêm đó, trong căn phòng nghiên cứu nhỏ hẹp của Thanh, chiếc hộp nhạc được đặt dưới ánh đèn halogen sáng rực. Căn phòng của anh vốn đã chật chội với sách cổ, bản đồ rách nát, và các hiện vật lịch sử. Chiếc hộp mun đó bỗng trở thành tâm điểm, toát lên một sự kỳ lạ hoàn toàn khác biệt so với những món đồ cũ kỹ còn lại.

Thanh dùng kính lúp kiểm tra các ký hiệu chạm khắc. Chúng không phải là tiếng Hán cổ, cũng không phải chữ Nôm hay ký tự Chăm. Chúng mang vẻ ngoài thô ráp, nguyên thủy hơn, gợi nhớ đến những hình vẽ trên đá của các nền văn hóa bản địa xa xưa.

Anh nhớ đến cuốn sách tham khảo anh đã mua được từ một phiên chợ đồ cũ ở Sài Gòn, một tập hợp các ghi chép cá nhân của một nhà thám hiểm người Pháp cuối thế kỷ 19. Cuốn sách đó chứa đựng những bản vẽ phác thảo về các ký tự và biểu tượng ma thuật dân gian.

Sau nhiều giờ lật giở, anh đã tìm thấy một trang có hình vẽ gần giống nhất. Bên dưới là dòng chữ viết tay bằng tiếng Pháp đã phai màu:

“...Biểu tượng này được người dân tộc Rai ở vùng núi sâu gọi là Ký hiệu Rạn nứt. Nó không đại diện cho sự sống hay cái chết, mà là sự chuyển tiếp, một cánh cửa giữa Thực tại và Thế giới Không-Tồn tại. Họ tin rằng những vật phẩm mang ký hiệu này phải được chôn vùi trong bóng tối sâu nhất, bởi vì chúng có thể thu hút sự chú ý của Kẻ Quan Sát, một thực thể cổ xưa được nuôi dưỡng bởi sự sợ hãi và sự lãng quên..."

"Kẻ Quan Sát," Thanh đọc to, cảm thấy một luồng gió lạnh lướt qua gáy dù cửa sổ đã đóng kín. Danh xưng đó mang một vẻ uy nghi, lạnh lẽo, hoàn toàn khác với những hồn ma hay yêu quái thông thường mà anh từng nghe.

Anh quay lại chiếc hộp nhạc. Chỉ còn cách mở nó ra.

Thanh lần mò dưới đáy hộp và phát hiện một lẫy khóa nhỏ được ngụy trang hoàn hảo dưới một trong những đường khắc xoắn ốc. Anh dùng đầu bút máy cẩn thận đẩy lẫy khóa.

Cạch.

Một âm thanh khô khốc, sắc lạnh vang lên. Nắp hộp từ từ bật mở.

Bên trong không phải là bộ cơ khí bằng đồng sáng bóng như anh hình dung. Hộp nhạc hoàn toàn rỗng, chỉ có một viên đá quý màu xanh đen được gắn cố định ở giữa. Viên đá không phản chiếu ánh sáng mà dường như hấp thụ nó, tạo ra một hố sâu thăm thẳm trong lòng hộp.

Và rồi, âm nhạc cất lên.

Không phải là một giai điệu du dương, mà là một tiếng ngân dài, trầm thấp, như tiếng chuông đồng vọng lại từ dưới lòng đất, kéo dài và xoáy vào tai. Nó không có nhịp điệu hay cấu trúc, chỉ là một tần số khiến không khí rung lên bần bật.

Thanh cảm thấy đầu óc choáng váng, và một hình ảnh đột ngột xẹt qua tâm trí anh—không phải là ký ức của anh, mà là một cảm nhận. Anh thấy một màn đêm vô tận, một sự tĩnh lặng tuyệt đối bị phá vỡ bởi tiếng thét đau đớn.

Anh lập tức đóng nắp hộp lại. Âm thanh dừng hẳn.

Thanh thở hổn hển, mồ hôi lạnh chảy ròng trên thái dương. Anh nhìn chiếc hộp như nhìn một quả lựu đạn vừa được rút chốt. Vật phẩm này không chỉ là một di tích; nó là một phong ấn, và anh, một cách dại dột, vừa mới chạm vào khóa.

Anh nhận thấy một sự thay đổi tinh tế trong căn phòng. Mặc dù đèn vẫn sáng, nhưng các góc phòng dường như đã tối hơn, và anh có cảm giác như có ai đó đang đứng sau lưng mình, một sự hiện diện áp đảo, lạnh lẽo.

Thanh quay phắt lại. Không có ai.

Anh nhanh chóng lấy điện thoại ra, chụp lại chi tiết các ký hiệu, đặc biệt là Ký hiệu Rạn nứt trên nắp hộp. Anh phải tìm hiểu xem Kẻ Quan Sát này là ai, và quan trọng nhất, tại sao chiếc hộp này lại bị chôn giấu trong ngôi nhà ở Hàng Bồ.

Anh bắt đầu làm việc trên máy tính, tra cứu những thông tin về gia đình chủ cũ của ngôi nhà và những truyền thuyết dân gian liên quan đến vùng đất đó.

Theo hồ sơ lưu trữ cũ, ngôi nhà thuộc về một thương gia giàu có tên là Trần Lãm vào đầu thế kỷ 20. Cô gái trẻ chết bí ẩn chính là con gái ông ta, Trần Thị Lan. Cô được ghi nhận là đã tự vẫn sau một thời gian dài bị hoang tưởng và trầm cảm.

Thanh nhìn lại chiếc hộp nhạc, rồi nhìn vào hồ sơ. Tự vẫn? Hay là bị thúc đẩy? Liệu sự hiện diện của chiếc hộp này có phải là lý do khiến cô gái trẻ đó suy sụp không?

Đột nhiên, đèn trong phòng anh chớp nháy liên tục, rồi tắt hẳn, đẩy căn phòng vào bóng tối gần như hoàn toàn. Thanh cứng đờ người. Anh đã kiểm tra cầu dao trước khi làm việc; hệ thống điện hoàn toàn ổn.

Trong bóng tối, chỉ có ánh sáng lờ mờ từ màn hình máy tính. Và từ đâu đó, một tiếng thì thầm vọng lại.

Nó không phải tiếng người, không phải tiếng gió. Đó là một âm thanh khô khốc, nghe như vôi vữa bị cạo trên đá, gọi tên anh.

"Thanh..."

Giọng nói không đến từ môi trường xung quanh, mà như đến từ bên trong hộp sọ của anh. Nó mang theo một sự cô đơn hàng ngàn năm, một nỗi đói khát vô tận.

Thanh run rẩy với tay bật công tắc đèn, nhưng vô ích. Anh nắm chặt chiếc xà beng nhỏ ban nãy để tự trấn an.

"Ngươi đã đánh thức ta," tiếng thì thầm vang lên rõ ràng hơn, kèm theo một hương thơm héo úa của hoa huệ tây và bụi đất cổ xưa.

Thanh lùi lại, va vào chồng sách. Anh biết mình không thể trốn thoát bằng cách chạy. Đây là một cuộc chiến tinh thần.

"Ngươi là ai?" Thanh cố gắng giữ giọng bình tĩnh.

Tiếng thì thầm cười một cách lạnh lẽo, không có niềm vui, chỉ có sự mỉa mai. "Ta là cái bóng ngươi lãng quên. Ta là nỗi sợ hãi mà ngươi cho là vô căn cứ. Ta là Kẻ Quan Sát... và giờ, ngươi là chủ nhân mới của ta."

Ngay lúc đó, ánh đèn bỗng bật sáng trở lại với một tiếng "tách" lớn, khiến Thanh giật mình. Cảm giác lạnh lẽo và sự hiện diện áp đảo biến mất, trả lại căn phòng sự yên tĩnh bình thường, ngoại trừ nhịp tim đập loạn xạ của Thanh.

Anh nhìn chiếc hộp nhạc. Nó vẫn nằm đó, vô tri vô giác, nhưng giờ đây nó đã không còn là một vật phẩm lịch sử thú vị nữa. Nó là một cái bẫy, và anh đã bước vào.

Thanh lấy lại bình tĩnh, hít một hơi sâu. Sự sợ hãi đã được thay thế bằng một quyết tâm lạnh lùng. Anh biết rằng nếu anh chỉ đơn giản vứt bỏ chiếc hộp này, Kẻ Quan Sát sẽ đi theo anh, đi theo người tiếp theo sở hữu nó, gieo rắc tai họa.

Anh không thể trả lại nó cho lịch sử, anh phải đối mặt với nó.

Anh mở máy tính và bắt đầu gõ một từ khóa mới vào thanh tìm kiếm, không phải về lịch sử, mà là về huyền bí: "Cách phong ấn Kẻ Quan Sát."

Đây không phải là kết thúc của một cuộc nghiên cứu, mà là khởi đầu của một cơn ác mộng mà anh sẽ không bao giờ có thể tỉnh dậy được. Và anh biết, mọi thứ chỉ mới bắt đầu.