Chiều xuống, làng quê như khoác lên mình một tấm áo vàng nhạt. Khói lam từ những mái nhà tranh bay lên, vương vít trong gió, quyện vào mùi rơm rạ ngai ngái, mùi khói bếp thơm mùi cá kho, canh rau. Cảnh vật giản dị mà ấm áp, đủ để ai xa quê cũng phải thổn thức khi nhớ về.
Con đường đất đỏ chạy quanh co giữa những hàng tre rì rào. Trẻ con trong làng ríu rít đuổi nhau, tiếng cười vang vọng cả một góc trời. Bên bờ sông, nơi cây cầu gỗ bắc ngang, có hai đứa nhỏ thường xuyên gắn bó với nhau. Một đứa là Hải, cậu bé lanh lợi, đôi mắt đen sáng nhưng ẩn chứa nét nghịch ngợm. Đứa còn lại là Lan, cô bé dịu dàng, mái tóc đen dài được tết gọn sau lưng, gương mặt tròn trịa như vầng trăng non.
Chiều nay cũng vậy, cả hai ngồi bên gốc đa đầu làng, nhìn khói lam chiều bay lên từ những mái nhà xa xa. Lan hay lặng lẽ cúi đầu, đôi tay gấp chiếc lá thành con thuyền nhỏ, thả xuống dòng nước trong vắt. Hải thì nghịch ngợm ném sỏi xuống sông, tạo những vòng tròn lăn tăn.
“Lan này,” Hải cười, giọng vang vang, “sau này lớn lên, tao sẽ đi thật xa, làm những việc to tát. Rồi tao về xây cho mày căn nhà ngói đỏ, chẳng phải ở mái lá như bây giờ nữa.”
Lan ngẩng đầu, đôi mắt long lanh nhưng vẫn đầy nét trẻ con. Cô khẽ gật, không nói gì, chỉ mỉm cười. Nụ cười hiền lành ấy khiến Hải bất giác thấy lòng mình lạ lẫm, vừa bồi hồi vừa háo hức.
Khói chiều lan dần, phủ mờ cánh đồng lúa đang thì con gái. Trong khung cảnh ấy, hai đứa trẻ tưởng như chỉ vô tình ngồi cạnh, nhưng kỳ thực trong tim mỗi đứa đã gieo những hạt mầm đầu tiên của tình cảm.
Làng quê ngày ấy thật bình yên. Mỗi khi gió thổi qua, tiếng tre kẽo kẹt như lời ru. Bà con trong làng quây quần quanh bếp lửa, người lớn kể chuyện ngày mùa, trẻ nhỏ thì thi nhau bắt đom đóm. Giữa khung cảnh ấy, hình bóng Hải và Lan gắn với nhau như bóng với hình – cùng đi học, cùng tắm sông, cùng ra đồng nhặt lúa rơi sau vụ gặt.
Có lần, Lan ngồi hong tóc bên hiên, khói lam chiều vương trên mái tóc dài đen óng. Hải bất giác ngẩn người nhìn, không hiểu vì sao tim đập mạnh. Cảm giác ấy, cậu chưa từng trải qua, chỉ thấy vừa thân thuộc vừa lạ lẫm.
Lan thì vẫn hồn nhiên. Trong đôi mắt trong veo ấy, Hải giống như một người bạn không thể thiếu – người luôn che chở, luôn chạy bên cạnh mỗi khi cô ngã. Chỉ có khói lam chiều, bến sông và cây cầu gỗ kia là lặng lẽ chứng kiến những rung động ngây thơ đầu đời.
Hôm ấy, trời dần sụp tối, tiếng gọi cơm từ những mái nhà vang vọng. Hải và Lan cùng đứng dậy, bước trên con đường nhỏ lát đầy rơm khô. Lan khẽ thì thầm:
“Hải này… sau này dù mày có đi đâu, nhớ quay về làng nghe. Ở đây lúc nào cũng có khói lam chiều chờ mày.”
Hải bật cười, nhưng trong lòng lại xốn xang khó tả. Câu nói tưởng chừng vô tình ấy, lại khắc sâu trong tim cậu, trở thành sợi dây buộc chặt lấy những năm tháng tuổi thơ.
Khói lam chiều dần tan vào bóng đêm. Một chương mới của đời họ sắp mở ra – hành trình từ những ngày ngây thơ êm đềm, cho đến những giông gió không ai lường trước được.