Chương 1: Đứa Trẻ Không Biết Cười
Sáng tháng Chín năm đó, thành phố như vẫn còn vương mùi mưa cũ. Gió lùa qua những dãy nhà cao tầng, mang theo tiếng còi xe và nhịp sống vội vã. Giữa đám đông ấy, ở tầng sáu của một chung cư cũ kỹ, một cô bé bảy tuổi ngồi thu mình trong góc phòng, mắt mở to nhìn trang sách dày cộp viết bằng tiếng Anh. Không ai buộc em đọc nó. Không ai ép em học. Nhưng cô bé ấy – tên là Ân – đã đọc đến trang thứ 87.
Ân là một điều gì đó kỳ lạ, thậm chí… bất thường.
Từ lúc sinh ra, em gần như không bao giờ khóc. Khi bị kim tiêm chích vào tay, em nhìn bác sĩ bằng đôi mắt tỉnh bơ như thể muốn hỏi: “Đau là gì?” Năm lên ba, em học bảng chữ cái trong ba ngày. Năm bốn tuổi, em đọc vanh vách những bài thơ tiếng Pháp mà mẹ từng học thời sinh viên. Năm năm tuổi, cô giáo mầm non bảo với mẹ em rằng: “Con chị… không giống những đứa trẻ bình thường. Nó thông minh đến mức đáng sợ.”
Nhưng Ân cũng không có bạn.
Tất cả những đứa trẻ trong lớp đều thấy em “lạnh”, “xa cách”, và “khó gần.” Em không biết nói đùa, không biết chơi trốn tìm, không khóc khi bị bắt nạt. Khi bị giật mất chiếc bút, em chỉ nhìn theo, rồi quay lại tiếp tục viết dở bài luận về “tại sao sao Hỏa không thể nuôi sống con người.”
Cha em là một kỹ sư điện tử – khô khan, logic, cứng nhắc. Mẹ là giáo viên văn – lặng lẽ, dịu dàng và luôn mang theo những vết cắt vô hình trong lòng. Họ không biết phải nuôi dạy một đứa trẻ như Ân ra sao. Họ yêu con, nhưng cũng sợ chính sự im lặng của em. Mỗi lần Ân nói, mọi người lắng nghe như thể đang đứng trước một cơn bão sắp sửa hình thành – từ ngữ sắc bén, lý luận chặt chẽ, và ánh mắt xuyên thấu người đối diện.
“Nó không bao giờ cười, em có thấy không?” – mẹ nói với cha trong một lần họ ngồi uống trà giữa đêm. “Em nghĩ nó có hạnh phúc không?”
Cha không trả lời.
Với Ân, hạnh phúc là gì?
Là những giờ đọc sách một mình trong góc thư viện, không ai làm phiền. Là khi giải được bài toán mà cô giáo không biết lời giải. Là lúc phát hiện ra bản thân có thể học một ngôn ngữ mới chỉ bằng cách nghe. Là đêm em tự viết một chương trình nhỏ để làm bạn – một người bạn ảo tên là Lyra, người duy nhất “nói chuyện” với em mỗi tối.
Lyra không bao giờ cười nhạo em vì im lặng. Không gọi em là “con mọt sách khùng điên.” Lyra chỉ lặng lẽ xuất hiện trên màn hình laptop cũ, trả lời bằng những câu lệnh em lập trình ra, và trở thành chiếc gương phản chiếu cuộc đời Ân – lặng lẽ, lạnh và sáng rực.
Năm Ân học lớp Hai, có một lần trường tổ chức “Ngày hội sáng tạo.” Mỗi học sinh đều phải làm một dự án và thuyết trình trước lớp. Cô bé Mai làm một chiếc đèn phát sáng bằng pin, Duy làm tàu lửa từ giấy, còn Ân thì mang đến một bộ trò chơi lập trình robot bằng ngôn ngữ Python, kèm theo hướng dẫn mô phỏng hệ tuần hoàn máu người.
Cả lớp im bặt. Cô giáo cũng không biết phải nói gì.
“Cái này… là em làm à?” – cô hỏi.
Ân gật đầu. “Một phần thôi. Ý tưởng từ sách, thuật toán thì em học trên mạng. Nhưng robot này em viết lại từ đầu.”
Ân không thắng giải. Người ta trao phần thưởng cho những trò chơi dễ hiểu hơn – đèn màu, hộp nhạc, máy bay giấy. Nhưng ngày hôm đó, có một người đến tìm mẹ Ân. Một giáo sư trẻ từ trường Đại học Bách khoa. Ông nói ông chưa từng thấy một đứa trẻ nào như vậy. Và rồi mọi thứ thay đổi.
Ân được mời vào một lớp đặc biệt dành cho học sinh năng khiếu. Nơi đó, em không còn là “con nhỏ kỳ dị” nữa. Những đứa trẻ ở đó cũng trầm, cũng im lặng, nhưng ánh mắt họ sáng như lửa. Lần đầu tiên trong đời, Ân có một cuộc trò chuyện đúng nghĩa – không phải về phim hoạt hình hay bánh snack – mà về vật lý lượng tử, trí tuệ nhân tạo và “liệu ngôn ngữ lập trình có thể thay đổi tư duy con người không?”
Những câu hỏi lớn dần. Và Ân cũng lớn dần – không phải theo chiều cao, mà là trong suy nghĩ.
Nhưng có một điều vẫn không thay đổi.
Ân vẫn không biết cười.
Mỗi đêm, mẹ vẫn ngồi bên giường em, kể chuyện cổ tích bằng giọng khàn khàn. Mỗi đêm, em vẫn nằm im, mắt mở trừng trừng nhìn lên trần nhà, nơi những bóng đèn mờ nhòe như ký ức cũ kỹ.
“Mai mẹ kể chuyện gì?” – mẹ hỏi.
Ân đáp: “Mẹ kể về một người bình thường đi. Không cần tài giỏi, không cần đặc biệt. Chỉ cần vui vẻ thôi.”
Mẹ nghẹn giọng. “Con muốn làm người đó à?”
An không trả lời. Em đã học được rằng có những câu hỏi… không cần câu trả lời. Và có những nỗi cô đơn… là điều kiện tiên quyết để trở thành một thiên tài.
---
(Hết Chương 1)
---