Một buổi chiều, khi lục tìm tập vở trong chiếc tủ cũ ọp ẹp, thằng bé tình cờ thấy một cái hộp sắt nhỏ giấu dưới chồng quần áo cũ. Chiếc hộp sét gỉ, nắp đóng không khít, khe hở để lộ vài tờ tiền xanh đỏ nhàu nhĩ.
Tim nó bỗng đập nhanh. Nó mở nắp ra, bên trong toàn là những đồng bạc lẻ – tờ hai nghìn, năm nghìn, có tờ mười nghìn đã quăn góc, loang lổ vết nước. Tổng cộng chắc cũng chẳng bao nhiêu. Nhưng chúng được xếp ngay ngắn, gấp cẩn thận, như thể chứa đựng cả một kho báu.
Đúng lúc đó, mẹ bước vào. Thấy con trai đang cầm hộp tiền, bà sững lại. Đôi mắt thoáng hoảng hốt, rồi dịu xuống. Bà vội bước tới, nhẹ nhàng lấy lại, giọng lạc đi:
– Con… đừng nghịch cái này.
– Mẹ… số tiền này để làm gì vậy? – Thằng bé run run hỏi.
Người mẹ im lặng hồi lâu, rồi khẽ thở dài. Bàn tay gầy guộc vuốt mái tóc con, nụ cười gượng gạo:
– Mẹ… để dành cho con. Sau này đóng học phí, mua sách vở… Con phải học cho tới nơi tới chốn, nghe chưa?
Thằng bé nghẹn họng, không nói nên lời. Nó nhìn xuống bàn tay mẹ đang nắm chặt hộp sắt – đôi tay chai sần, các kẽ nứt đỏ hằn vì nước xà phòng, vì than củi, vì nắng gió. Đột nhiên, những đồng tiền nhàu nát ấy trong mắt nó bỗng sáng rực, đẹp hơn bất cứ tờ bạc mới tinh nào.
Nó bặm môi, nước mắt trào ra:
– Mẹ… sao mẹ không dùng cho mình? Quần áo của mẹ rách hết rồi, dép cũng sắp đứt quai…
Người mẹ khẽ lắc đầu, đôi mắt hiền dịu nhưng kiên quyết:
– Quần áo hay dép thì vá lại vẫn dùng được. Nhưng tương lai của con, không thể vá víu đâu, con hiểu không?
Trong căn nhà tối tăm, chỉ có ngọn đèn dầu leo lét, ánh sáng nhỏ nhoi soi lên khuôn mặt đầy nếp nhăn và ánh mắt kiên định của người mẹ. Lời nói của bà như một mũi kim khâu xuyên thẳng vào tim thằng bé, đau nhói nhưng cũng thắt chặt thêm tình thương và sự quyết tâm.
Đêm ấy, nó nằm lặng im, ôm gối khóc. Lần đầu tiên, trong lòng nó dấy lên một lời thề thầm lặng: “Con sẽ không để sự hy sinh của mẹ trở nên vô nghĩa.”