*Có những lời gọi biết rõ tên bạn; đáp một tiếng, là ký vào một tờ giấy không nhìn thấy.*
### Tòa soạn – 17:05
Mưa vẫn dai dẳng bện lấy cửa kính như một tấm màn ẩm rút ngắn ngày. Lan in ra hai bản “Bảy quy tắc” — một dán ở bàn biên tập, một cuộn trong ống nhựa mang về. Trên màn hình, cô mở bảng tổng hợp các ca “rao đêm” từ kho lưu trữ của mình: 11 trường hợp trong ba năm qua quanh bốn quận cũ; 7 người nghe đúng tên, 3 người đáp, 1 người nói “tôi ở đây” — và biến mất buổi sáng hôm sau khỏi mọi hệ thống. Dòng ghi chú của cô thời ấy nhạt nhẽo: “thị sai âm thanh/ảo thanh do stress?”
Cô kéo con trỏ, thêm một cột mới: “Cơ chế phá vòng.” Dòng trống treo lơ lửng trước mắt như một câu hỏi nhà báo ghét nhất: hỏi mà không có dữ kiện.
Minh bước lại, đặt lên bàn cô một hộp sữa đậu nành nóng — cái hẹn từ tối qua được giữ đúng.
– Cậu ăn gì chưa? – Minh hỏi, nhìn bảng excel, mày nhíu.
– Sữa là được. – Lan cầm hộp, tay ôm lấy hơi nóng. – Tối nay tớ muốn thử quy tắc số 5, nhưng không bằng cách ngu. Mình cần nhân chứng và… một cửa thoát. Nếu có người đáp, thìa bạc dưới gối có đủ không?
– Cửa thoát — Nam. – Minh đáp ngay. – Anh ấy có chìa khóa dự phòng và lý do chính đáng để mở cửa phòng cư dân trong trường hợp khẩn cấp. Nhưng này, đừng để “người đáp” là cậu.
– Ừ. – Lan khẽ cười. – Tớ đâu ngốc thế.
Cô gửi cho Nam một tin nhắn: “Đêm nay tớ canh rao đêm. Nếu có cư dân đáp, tớ xin phép anh mở cửa để đặt thìa bạc. Đồng ý thì gõ 2 ngắn 1 dài.”
Tiếng gõ trên vách tôn nhỏ ở khu bảo vệ trả lời sau đó 10 giây: cốc cốc… cốc. Lan hạ vai như một chiếc dây đàn vừa được lỏng bớt.
### Căn hộ 7–B – 23:41
Lan dọn gọn bàn, chừa một khoảng trống ngay cạnh bản đồ để đặt máy ghi âm, máy ảnh, và một tờ giấy trắng ghi sẵn ba chữ cái đầu của tên cô: “L–A–N”, như một cái bẫy méo mó dành cho thứ thích chữ. Cô xé nhỏ một mẩu băng dính giấy, dán hờ góc giấy trắng xuống mặt bàn, để nếu gió thốc qua cửa sổ thì giấy không bay — và để nếu có ai vô hình cố kéo, cô còn thấy rung.
Cô đặt thìa bạc vào túi áo, một chiếc khác cô mượn từ Nam (bạc thật, kiểu cũ, cán hoa văn mòn) để dự phòng cho người khác. Đồng xu 1997 nằm dưới cổ áo, sát da. Cô mở máy bộ đàm:
– “Một” gọi “Trực”. Em đứng ở cửa 7–B.
– “Trực” nghe. – Giọng Nam trầm, yên ổn. – Camera mở. Nếu thấy hộp thư mờ, anh báo.
– “Hai” ở hành lang thang. – Minh chen vào. – Đã tắt điện thoại, mở máy quay.
Lan đứng sau cửa, mắt đặt sát lỗ nhòm. Hành lang ướt rịn bởi hơi người và hơi nước. Đèn trần mệt mỏi. Vào tầm 00:10, thang máy nhảy như một sinh vật ngủ giật mình.
00:13 trên điện thoại — lại tự nhảy. Lan không nhìn vào nó nữa; cô nhìn qua lỗ nhòm. Ngay lúc đó, từ dưới sân, tiếng rao nổi lên, mềm như một dòng cháo nóng, dẻo như hạt huyền:
– Cháo lòng nóng… ai ăn khuya không… Lan ơi…
Tiếng cuối cùng chảy ra khỏi giọng nói như một thứ sền sệt, dán vào khung cửa như miếng đường mía ướt. Trong tích tắc, cổ họng Lan như co lại để đáp một chữ “dạ” đã ở trên đầu lưỡi từ thuở nhỏ. Cô cắn vào mặt trong má, mùi sắt tanh bật ra kéo cô về hiện tại.
– Không đáp. – Cô thì thầm vào bộ đàm, như nhắc chính mình.
Tiếng rao lặng một nhịp, rồi đổi hướng:
– Bảy B… cô Hằng ơi…
Lan giật mình. Căn hộ đối diện 7–C là của cô Hằng — góa phụ nhỏ người sống một mình, hay bỏ quên ô khi ra chợ sáng. Tiếng rao kéo dài đúng kiểu bà thích nghe tên, ngân lên dùng dấu hỏi, mời gọi cả tuổi trẻ đã qua.
– “Trực”, hộp thư 7–C. – Lan nói nhanh.
– Mờ dần… – Nam hạ thấp giọng. – Chữ “Hằng” đang bị nhòe.
Lan không đợi thêm. Cô gõ cửa 7–C: cốc cốc, cốc!
– Ai đó? – Tiếng bà Hằng từ trong, kéo dài một âm như đang sợ mất nhịp. – Lan à?
– Con đây cô. Mở cửa giúp con đặt cái này dưới gối. Gấp ạ! – Lan cố giữ giọng bình tĩnh, gợi đúng kiểu thân mật an toàn.
Cửa mở hé một khe nhìn. Mắt bà Hằng đỏ vì mất ngủ, tóc búi vội. Lan đẩy nhẹ một nụ cười vào khe cửa — không để nỗi sợ tràn ra.
– Con đặt cái thìa bạc dưới gối cô nhé. Con lỡ đáp tiếng rao?
– Cô… – Bà Hằng lúng túng, mắt nhìn về phía cửa sổ. – Cô tưởng nghe mẹ gọi… lâu lắm rồi…
– Con biết. – Lan bước vào, giày để bên thảm. Cô kéo gối, trượt nhanh thìa bạc vào, mặt bạc chạm vải, nghe “tạch” rất khẽ như một mạch điện kín. – Cô nằm xuống, nhắm mắt. Đừng nói gì nữa.
Bà Hằng ngoan ngoãn làm theo như sợ làm sai một nghi thức. Lan liếc qua cửa sổ. Bên ngoài, không có ai dưới sân. Nhưng tiếng rao vắt qua railings như một sợi chỉ:
– Cô Hằng… mở cửa sổ ra…
Lan kéo rèm chặt hơn, bật đèn ngủ sáng hơn một cấp. Cô không đáp. Bà Hằng thở ra một hơi dài, có tiếng nấc nhỏ như từ sâu trong lồng ngực bật lên rồi tắt.
Bộ đàm lạo xạo: – Hộp thư 7–C… – Nam hạ giọng — Lan nghe anh như đang cố không thở mạnh — …trở lại đủ chữ rồi.
– Rút. – Lan nói, chạm tay vào tay bà Hằng: – Cô ngủ đi. Mai con qua ăn chè bắp cô nấu.
– Ừ… Ừ… – Bà Hằng lí nhí. Ở mép môi bà, một nụ cười rất mệt nở ra, rồi tan.
Lan khép cửa êm, không để tiếng chốt vang.
• • •
### Hành lang tầng 7 – 00:21
Lan dựa lưng vào tường, nhắm mắt một nhịp ngắn như reset. Minh đứng cách đó vài bước, đưa cho cô một khăn giấy khô.
– Cậu thấy không? – Minh hất cằm về phía hộp thư. Tên “HẰNG” hiện rõ, viền chữ đậm hơn thường. – Như có ai vừa viết lại.
– “Trực”, lưu lại khung hình trước – sau. – Lan nói.
– Lưu rồi. – Nam đáp. – Và… – Anh chần chừ một chút. – Tên em trên hộp thư vẫn nguyên. Nhưng tờ giấy để trên bàn em — camera nhìn qua cửa sổ thấy một góc — đang hơi nhúc nhích.
Lan giật mình. Cô và Minh cùng quay về phía 7–B. Trước thềm cửa nhà cô, một phong bì nhỏ nằm gọn, mép hơi ướt nhưng giấy khô — mưa như né nó. Không người đưa.
– Không nhặt bằng tay trần. – Minh nhắc, rút một đôi găng mỏng đưa cô.
Lan gật, đeo găng, nhặt phong bì. Chữ viết tay bên ngoài bằng mực đen nâu quen — nét của “Bảy quy tắc”: “Cho người biết không đáp.” Dưới góc trái, đóng rất nhạt một con dấu tròn: “0 – GA”.
Cô vào nhà, bật đèn bàn, đặt phong bì lên kính, dùng dao rọc giấy rạch mép. Bên trong là một mảnh giấy dày bằng móng tay út — thớ bông, mép răng cưa — đúng “vảy” của bản đồ. Dưới đèn UV, một sợi bạc chạy ngang mảnh, chạm vào một dấu chấm li ti, và — khác lần trước — có một con số viết rất nhỏ ở mép: “1/17”.
– Mảnh số 1… – Lan thì thào. – Tại sao sau khi cứu tên của người khác, mình mới nhận được “1”?
– Vì có thể “bắt đầu đúng” là cứu một tên trước khi cứu mình. – Minh dựa vào khung cửa, nói như đùa mà không đùa. – Đêm nay cậu đã làm theo luật mà không biến nó thành trò chơi.
Lan cười mệt, dán mảnh vào mép tấm lớn. Vệt sợi bạc khớp với một đường ở gần góc trái dưới — một khu được ký hiệu bằng ô nhỏ như đế trụ điện, bên cạnh dấu tam giác — có thể là “chân cầu thang” ở một tòa sở. Khi mảnh “1” gắn vào, đường mảnh dẫn từ “1” nối về “0 – GA” sáng lên một nhịp dưới UV, rồi tắt.
Cô chụp ảnh, lưu vào thư mục “ghép/1_5_6”.
• • •
### Căn hộ 7–B – 00:47
Lan treo thêm một bảng nhỏ dưới “Bảy quy tắc”, đề “Rao đêm — thực nghiệm 00:13”:
- Khi không đáp: tiếng rao chuyển hướng sang mục tiêu khác (7–C).
- Khi người khác đáp: tên trên hộp thư bị mờ dần; đặt thìa bạc dưới gối trong 3 phút — hộp thư trở lại bình thường; người được đặt thìa ngừng phản ứng gọi mở cửa sổ.
- Thìa bạc đặt dưới gối người bị gọi, không cần họ tin — cơ chế “ngắt” có thể là nhiệt + phản xạ niềm tin (placebo? nhưng “hộp thư” là vật).
- “Quà” sau khi làm đúng: mảnh 1/17.
– Thìa bạc như một cầu chì. – Minh nói. – Khi dòng “gọi tên” tạo thành mạch khép, bạc chịu nhiệt, mạch đứt.
– Có thể. – Lan ghi: “Cần kiểm tra bạc thật vs. bạc mạ.”
Bộ đàm lạo xạo lần nữa:
– “Trực” gọi. – Nam nói, giọng hơi lạ — không căng mà trầm hơn. – Anh nghe một đoạn trong loa cũ của quầy vé lúc nãy. Có tiếng: “không bán đường về.” Sau đó là “tên… không giảm giá.” – Anh im một nhịp. – Đêm mai mưa đủ bảy.
Lan nhìn Minh. Cô thấy trên trán Minh một đường nhăn quen: đường nhăn của người sắp đồng ý làm một việc mà ngày mai sẽ tự hỏi tại sao mình lại gật.
– Mai đi “A–17”. – Lan nói. – Nhưng không xuống. Chỉ quan sát. Nếu nó mở, mình đứng cách 2 mét, vẽ “⊙” và đợi.
– Và không gọi nhau bằng tên. – Minh thêm.
– Ừ. – Lan tháo đồng xu 1997 khỏi cổ, đặt lên bản đồ đúng vị trí “0 – GA”, để “nhớ”. Đồng xu để trên giấy nghe tiếng kim loại chạm giấy trầm đục, không lanh canh.
• • •
### Ban công chung – 01:13
Lan ra ban công đầu hành lang cho đỡ bí mùi ẩm. Thành phố dưới mưa có những khoảng tối như da thú chưa được chải. Những mái tôn gõ nhịp không đều. Dưới sân, một chiếc xe hàng rong đẩy tay để trơ, tấm bạt che mưa rung như phản xạ muộn. Không ai đứng đó, nhưng Lan biết có “người rao” vừa đi qua.
Cô nhắm mắt, để lưng dựa vào tường lạnh. *Đến lúc nào đó, mình phải trả lời một thứ khác — không phải tiếng rao, mà là câu hỏi: ai đang viết luật cho nỗi sợ này?*
Điện thoại rung trong túi quần — cô quên tắt nó khi ở nhà. Màn hình hiện số nặc danh, ba dòng ngắn:
“cô cứu được một tên tối nay
đừng thử cứu tên từ dưới nước
đêm bảy không nhắm mắt thì sẽ không còn mắt để mở”
Lan đọc chậm, như đọc một tờ giấy chứa thuốc bột đắng. Cô không trả lời. *Đừng để nỗi sợ mượn tay mình để viết tiếp luật của nó.* Cô ghi lại vào sổ: “Nguồn nặc danh — ngôn ngữ như người của ‘hệ thống’. Có thể là ‘quầy vé’ — hoặc ai đó phía sau. Cảnh giác nhưng không phụ thuộc.”
• • •
### Phòng bảo vệ – 01:35
Lan mang xuống cho Nam một túi trà lọc và phần chè bắp bà Hằng gửi — bà đã nhắn cảm ơn qua tin nhắn rung một lần, không emoji. Nam nhận, không hỏi vì sao Lan có chìa vào nhà bà — anh biết “quy tắc khẩn cấp” là đủ.
– Em ổn không? – Nam hỏi, nhìn mặt cô — những dấu mệt hiện lên dưới mắt giống như vệt nước thấm vào trần thạch cao.
– Ổn. – Lan đáp. – Em không đáp. Cô Hằng đáp một nửa, nhưng thìa bạc ghim lại.
Nam gật, rót nước nóng vào bình thủy.
– Có ba nhóm. – Anh nói, như đang đọc một báo cáo anh chỉ viết trong đầu. – Nhóm đáp vì tưởng người thân; nhóm đáp vì tò mò; nhóm đáp vì thấy tên mình bị gọi đi. Nhóm thứ ba nguy nhất — họ tưởng “chỉ là tên”, nhưng rồi tên đi trước, người theo sau. Em chọn nhóm thứ tư: không đáp, nhưng cứu người khác. – Anh nhìn cô, không cười — ánh nhìn có một phép “thừa nhận” không cần lời. – Cái giá là ngày mai, nó sẽ gọi to hơn.
– Để nó gọi. – Lan nói, miệng khô nhưng giọng vững. – Em có chữ để viết.
• • •
### Căn hộ 7–B – 02:12
Lan trở lại, khóa cửa, tắt bớt đèn. Bản đồ trên bàn như một bể chứa mờ. Mảnh “1/17” dán vào góc đã khô băng. Ở rìa dưới, dòng UV “7–0–0–13” cô từng thấy giờ có thêm một vạch vắn nối từ số “7” sang chấm nhỏ cạnh “A–17”.
Cô ghi một dòng mới dưới “Bổ sung”:
11) Sau khi “giữ tên” cho người khác, hệ thống “trả mảnh” sớm — mảnh số nhỏ. Điều này gợi ý rằng luật không chỉ là sống sót cá nhân, mà là giữ mạng lưới tên trong một bán kính.
Cô đặt chìa khóa lên mảnh 1/17, chỉ là một thói quen trẻ con để xác nhận “đây là của mình”. Rồi cô kéo ngăn kéo dưới bàn, lấy ra một nến nhỏ, không để thắp, mà để đặt làm “vật neo” — hình ảnh mà người ta bảo có thể giúp giấc ngủ không cuốn theo tiếng gọi.
Cô nhét thìa bạc dưới gối, lần này là chiếc của mình; chiếc mượn của Nam cô treo ở móc gần cửa, dán note: “Bạc — cứu tên.”
Khi cô nằm xuống, một cơn mệt kéo đến cuối gáy. Cô thả người. Tiếng mưa đẩy một đợt mới vào mái, như dàn trống mở màn cho đêm thứ bảy — hoặc cho điều gì đó biết cách đợi đúng thời khắc.
Ở ngoài cửa, trước khi mắt cô kịp chạm vào một giấc ngủ không mộng, một tiếng rất khẽ trượt xuống dưới khe: phầp. Như có ai trượt một thứ gì mỏng dưới cánh cửa. Cô không bật dậy ngay; cô đếm đến 27, rồi mới ra nhặt.
Một mảnh giấy dài như vé tàu. Trên đó, chữ mờ chỉ thấy dưới UV: “đường xuống không bán. đường lên phải viết.” Dưới cùng, hai chữ viết bằng mực đen nâu, nét của người cũ, nhưng câu thì mới: “đừng bán tên rẻ.”
Lan không mỉm cười lần này; môi cô chạm nhau như khâu. Cô kẹp mảnh giấy vào sổ, vuốt phẳng. Rồi cô trở về giường, đặt tay lên đồng xu 1997 trên ngực, cảm thấy nó ấm lên một chút bằng nhiệt của người sống, như một cái gật chậm của kim loại trước khi sáng rút từ bể đêm.
Ngoài kia, đâu đó, dưới cánh cổng sắt “A–17”, hơi thở dài ra, dãn ra, đều như đồng hồ. Có một nhịp lấy hơi sâu hơn — nhịp của người chuẩn bị nói một tên.
Lan nhắm mắt. *Đêm bảy, mình sẽ mở mắt hay không — mình sẽ chọn ngay bây giờ.* Cô tự hỏi, và không trả lời, vì câu trả lời chỉ có giá trị khi đến đúng giờ.
Đêm áp sát vào cửa kính như một người khách không muốn về. Và trong phòng, bản đồ không phát sáng, nhưng những sợi bạc của nó như đang “nghe”. Nghe tiếng mưa. Nghe một tên được giữ lại. Nghe một tên sẽ bị gọi.
Ở góc tường, con số “17” treo lơ lửng — như một dấu chấm câu chưa chọn dấu chấm, dấu hỏi, hay dấu than.