Vụ trộm "Chiếc Trâm Phượng Hoàng" trở thành một cơn bão truyền thông. Báo chí giật tít về "Vụ trộm thế kỷ", về "Bóng ma nhà bảo tàng". Uy tín của Bảo tàng Cổ vật Thượng Hải rơi xuống vực thẳm. Triệu thanh tra chịu áp lực nặng nề từ cấp trên, yêu cầu ông phải tìm ra thủ phạm bằng mọi giá.
Cuộc điều tra tập trung vào hai nghi phạm chính: Giám tuyển Lương, người có quyền hạn vô hiệu hóa an ninh, và Hà Vĩ, người có biểu hiện đáng ngờ nhất. Nhưng cả hai đều không có bằng chứng trực tiếp chống lại mình. Giám tuyển Lương đã vượt qua bài kiểm tra nói dối. Hà Vĩ thì biến mất sau đêm đó, cậu ta xin nghỉ ốm đột xuất và không ai liên lạc được.
Ba ngày sau vụ trộm, sự bế tắc của cảnh sát bị phá vỡ bởi một tin tức còn kinh hoàng hơn.
Một nhân viên vệ sinh của bảo tàng (nơi vẫn đang bị phong tỏa) đã báo cáo về một mùi hôi thối kỳ lạ phát ra từ khu vực kho lưu trữ dưới tầng hầm – chính là khu vực mà Lâm An và Tiểu Bằng đã từng làm việc.
Triệu thanh tra và Lâm An (người được giữ lại làm cố vấn kỹ thuật) là những người đầu tiên có mặt. Kho lưu trữ lạnh lẽo, tối tăm, với những dãy kệ thép cao ngất chứa đầy các thùng cổ vật đang chờ được phân loại. Mùi tử khí nồng nặc dẫn họ đến một góc khuất sau một dãy kệ lớn.
Hà Vĩ nằm co quắp trên sàn, cơ thể đã bắt đầu phân hủy. Bên cạnh cậu ta là một chai nước suối uống dở và một chiếc bánh mì vẫn còn trong bao bì. Cảnh tượng trông như thể cậu ta đã trốn ở đây, ăn uống và rồi chết.
"Ngộ độc," bác sĩ pháp y kết luận nhanh chóng sau khi kiểm tra sơ bộ. "Có dấu hiệu của Xyanua trong chai nước. Miệng nạn nhân có vết bỏng hóa chất nhẹ. Thời gian tử vong ước tính là khoảng hai ngày trước."
"Hai ngày trước..." Triệu thanh tra lẩm bẩm. "Đúng một ngày sau vụ trộm."
Viên cảnh sát điều tra hiện trường tìm thấy một chiếc ví trong túi nạn nhân, bên trong có một khoản tiền mặt lớn. "Đây rồi, thưa sếp," viên cảnh sát nói. "Rõ ràng rồi. Cậu ta là kẻ trộm, hoặc là đồng phạm. Cậu ta trốn xuống đây để chia tiền, hoặc để đợi đồng bọn, nhưng thay vào đó lại bị bịt đầu mối. Một vụ nội bộ thanh toán lẫn nhau."
Đó là một kết luận hợp lý, giải thích được mọi thứ. Hà Vĩ đã giúp đỡ ai đó thực hiện vụ trộm, và rồi bị giết để bịt miệng.
Nhưng Lâm An không nghĩ vậy. Cậu quỳ xuống bên cạnh thi thể, phớt lờ mùi hôi thối. Ánh mắt cậu dán vào bàn tay phải đang co quắp của Hà Vĩ. Nó không nắm chặt một con cá gỗ, nhưng nó đang nắm chặt một thứ khác. Một mảnh giấy nhỏ, nhàu nát, dính máu và dịch cơ thể.
Triệu thanh tra cẩn thận dùng nhíp gỡ nó ra. Đó là một mẩu giấy ghi chú bị xé vội, nét chữ run rẩy của Hà Vĩ.
Trên đó chỉ có bốn chữ: "BẢN SAO... TẤT CẢ LÀ GIẢ..."
"Bản sao? Tất cả là giả?" Triệu thanh tra đọc to, vẻ mặt đầy bối rối. "Nó có nghĩa là gì? Tiền giả à?"
Lâm An đứng bật dậy. Lời trăn trối của Hà Vĩ đã xác nhận điều mà cậu nghi ngờ. Cậu lao ra khỏi kho lưu trữ, chạy về phía phòng kỹ thuật, nơi chiếc laptop của cậu vẫn còn đó.
"Lâm An! Cháu đi đâu vậy?" Triệu thanh tra gọi với theo.
Lâm An không trả lời. Cậu ngồi trước máy tính, mở lại hai file hình ảnh: bản quét 3D của cậu và bức ảnh cuối cùng của camera an ninh.
"Chú Triệu!" cậu gọi lớn khi Triệu thanh tra vừa chạy tới. "Nhìn đi! Cháu đã nhầm. Nó không phải là do góc máy hay độ phân giải."
Cậu phóng to hai hình ảnh lên mức tối đa. "Đây là bản quét 3D của cháu, thực hiện một ngày trước vụ trộm. Chú thấy vết xước siêu nhỏ trên cánh phượng hoàng không?"
"Thấy rồi."
"Và đây," cậu chỉ sang bức ảnh của camera an ninh, "là hình ảnh ngay trước khi đèn tắt. Vết xước đó... đã biến mất. Nhưng không chỉ vậy." Cậu chỉ vào viên ngọc trai đen. "Nhìn độ phản quang của viên ngọc. Trong bản quét của cháu, nó có một đốm sáng mờ, đặc trưng của ngọc trai tự nhiên. Còn ở đây, nó sáng bóng một cách hoàn hảo, giống như thủy tinh obsidian. Đây không phải là một cây trâm!"
Triệu thanh tra sững sờ. "Ý cháu là...?"
"Ý cháu là," Lâm An nói, giọng cậu quả quyết, "vụ trộm 'bất khả thi' đó là một màn kịch. Bởi vì chiếc trâm bị đánh cắp... bản thân nó đã là đồ giả. Chiếc trâm thật đã bị tráo đổi từ trước khi cháu quét nó."
"Hà Vĩ," Lâm An tiếp tục, "cậu ta không chết vì phát hiện ra tên trộm. Cậu ta chết vì đã phát hiện ra vụ tráo đổi. Cậu ta chết vì đã phát hiện ra rằng báu vật quốc gia mà tất cả mọi người đang tìm kiếm... thực chất đã biến mất từ lâu."