Chiều hôm ấy, quán tạp hóa đông khách lạ thường. Người ra vào tấp nập, tiếng gọi í ới khiến Minh chạy tới lui mồ hôi nhễ nhại. Cậu vừa lấy chai nước, vừa gói gạo, lại còn tính tiền cho mấy đứa trẻ.
Giữa lúc rối ren, một người đàn ông vạm vỡ lén lút trượt vào góc quán, nhón nhanh mấy gói cà phê bỏ vào túi. Minh thoáng thấy, tim đập thình thịch. Bàn chân cậu khựng lại, đầu óc xoáy lên một vòng luẩn quẩn: Có nên la lên không? Nếu lỡ hắn nổi giận thì sao?
Nhưng rồi, nhớ đến lời chú Hòa: “Buôn bán quan trọng nhất là giữ chữ tín. Hàng mất thì tiền mất, mà chữ tín cũng mất theo.” Minh cắn răng, bước đến trước mặt người kia, giọng run run nhưng dõng dạc:
– Chú… chú chưa trả tiền cà phê.
Người đàn ông sững lại, mặt đỏ gay:
– Thằng nhóc, mày nói gì? Tao có lấy gì đâu!
Xung quanh, khách bắt đầu xì xào. Minh nuốt khan, nhưng không lùi:
– Con thấy chú bỏ vào túi rồi. Nếu chú khó khăn… con xin chú Hòa cho nợ, nhưng chú đừng lấy trộm.
Không khí căng như dây đàn. Gã đàn ông nổi giận, định giơ tay, thì chú Hòa kịp bước tới. Ông nhìn Minh, rồi quay sang người kia, giọng bình tĩnh nhưng rắn rỏi:
– Anh trả lại hàng đi. Quán tôi nhỏ, không chịu nổi mất mát đâu.
Bị mọi người xung quanh dồn ánh mắt, gã đàn ông miễn cưỡng ném gói cà phê xuống bàn, chửi tục rồi bỏ đi.
Cả quán lặng vài giây, rồi có tiếng vỗ vai Minh:
– Thằng nhỏ gan dạ ghê!
Một vị khách cười xòa, cả quán rộ lên bàn tán. Minh đỏ mặt, tay chân run lẩy bẩy, nhưng trong lòng trào dâng niềm tự hào.
Tối hôm đó, sau khi dọn dẹp, chú Hòa ngồi xuống, nhìn Minh bằng ánh mắt khác hẳn. Ông trầm giọng:
– Con có biết hôm nay con làm được gì không? Không phải chỉ là giữ lại mấy gói cà phê. Con giữ được danh dự cho quán này. Người ta sẽ nhớ đến sự trung thực của con, và đó mới là vốn quý.
Minh cúi đầu, đôi bàn tay vẫn run nhẹ. Chú Hòa nhìn cậu thật lâu, rồi nói tiếp:
– Ta quyết định… từ nay sẽ dạy con nhiều hơn. Không chỉ sổ sách, không chỉ buôn bán. Ta muốn con học cách quản lý, cách tính toán, thậm chí là cách mở một cửa hàng. Con có chịu học không?
Lời nói ấy như sét đánh ngang tai. Minh ngẩng lên, đôi mắt tròn xoe, tim đập dữ dội. Từ một thằng bé bán vé số, giờ đây có người tin tưởng, muốn dạy cậu trở thành… một người có thể làm chủ.
Nước mắt Minh trào ra, cậu nghẹn ngào:
– Con… con muốn học! Con sẽ ráng hết sức, chú ơi!
Chú Hòa khẽ gật đầu, nụ cười hiền lành thoáng hiện trên gương mặt từng trải:
– Tốt. Thế thì từ ngày mai, ta sẽ dạy con từ đầu. Đời con còn dài, đừng chỉ nghĩ đến miếng cơm manh áo trước mắt. Phải nhìn xa hơn.
Đêm ấy, khi trở về căn nhà tranh, Minh ngồi thật lâu bên cha mẹ. Cậu kể lại chuyện trong quán, về lời hứa của chú Hòa. Mẹ ôm chặt con vào lòng, nước mắt lã chã rơi. Cha dù yếu ớt cũng gắng nắm tay cậu, khẽ nói:
– Con trai của cha… con đã tìm thấy con đường rồi.
Trong căn nhà tối tăm, lần đầu tiên, cả ba người cảm nhận được tương lai không chỉ là bóng đêm. Một cánh cửa mới đã mở ra – bước ngoặt bất ngờ ấy có thể thay đổi tất cả số phận của họ.