Mùa hạ năm ấy, làng quê bỗng xôn xao khi nhà ông Bảy đón người cháu gái từ thành phố về chơi. Cô tên Lan, con gái của bác cả đang làm ăn khấm khá nơi đô hội. Lan hơn Lâm và Hương vài tuổi, dáng người thon gọn, mái tóc uốn nhẹ bồng bềnh, quần áo lúc nào cũng thơm mùi vải mới, khác hẳn những chiếc áo bà ba đơn sơ quen thuộc của đám con gái trong làng.
Ngay từ buổi chiều đầu tiên, Lan đã trở thành tâm điểm. Cô bước xuống sân với đôi dép cao, chiếc váy hoa bay bay trong gió, đôi mắt sáng rực như có thể nuốt trọn ánh nắng. Trẻ con trong xóm ùa ra xem, miệng xì xào: “Người thành phố đẹp quá!”, “Chắc chị ấy biết nhiều chuyện lắm!”.
Lâm cũng có mặt hôm ấy. Cậu vốn định đi qua nhà Hương để cùng gánh nước, nhưng bất giác dừng chân bên hàng rào, ánh mắt bị hút lấy bởi dáng vẻ khác lạ của Lan. Trong lòng dấy lên một thứ cảm giác mơ hồ – vừa tò mò, vừa háo hức.
Lan không ngần ngại như người quê, cô cười nói tự nhiên, kể cho bọn trẻ nghe chuyện thành phố: những con đường thẳng tắp trải nhựa, những tòa nhà cao tầng sáng rực ánh đèn, những cửa hàng đầy quần áo, giày dép lung linh. Từng lời cô nói như vẽ ra một thế giới xa lạ, huy hoàng, khiến đám trẻ há hốc miệng tròn mắt.
Đêm ấy, nằm trên chõng tre, Lâm trằn trọc mãi không ngủ được. Hình ảnh những tòa nhà, những cánh cửa sáng trưng trong lời kể của Lan cứ chập chờn trong đầu. Cậu nghĩ đến những ngày lam lũ, hết cày ruộng lại chăn trâu, áo quần sờn cũ. Bất giác, một giọng nói vang trong tim: “Phải chi mình cũng được một lần đặt chân tới nơi ấy, đổi đời, thoát khỏi kiếp ruộng đồng nghèo khó này…”
Hương thì khác. Cô nghe chuyện Lan kể cũng thích thú, nhưng chỉ cười hiền: “Ở đâu thì cũng phải lao động cả thôi. Quan trọng là mình sống vui, sống an lành.” Trong mắt cô, quê nghèo nhưng yên bình, có cha mẹ, có dòng sông, có cánh đồng lúa vàng. Và hơn hết, có Lâm – người đã trao lời hẹn ước dưới tán tre.
Nhưng Hương không ngờ, những câu chuyện hào nhoáng kia lại gieo vào lòng Lâm một mầm khát vọng mới. Cậu bắt đầu nhìn cuộc sống quanh mình bằng ánh mắt khác: cái nghèo hiện rõ trên từng mái nhà tranh, từng manh áo vá. Cậu muốn nhiều hơn thế.
Một chiều, khi cùng Hương ngồi bên bờ sông, Lâm bỗng thốt lên:
“Hương này, cậu có bao giờ nghĩ… nếu mình được ra thành phố, có thể sống khác đi không?”
Hương khẽ giật mình, nhìn Lâm, đôi mắt trong veo ánh lên chút lo âu.
“Em chưa từng nghĩ. Với em, làng quê này đã là đủ… Chúng ta còn có lời hẹn mà, anh quên rồi sao?”
Lâm im lặng. Trong tim cậu vẫn còn lời hẹn dưới tán tre, nhưng cánh bướm lạ từ phố về đã làm xao động cả giấc mơ tuổi trẻ. Giữa một bên là tình cảm mộc mạc, ấm áp, một bên là khát vọng thoát khỏi cảnh nghèo khó – cậu đứng giữa ngã rẽ mà chính mình cũng chưa biết sẽ bước đi thế nào.
Hoàng hôn hôm ấy, cánh bướm trắng bay là đà trên triền cỏ, như một điềm báo về những đổi thay sắp đến. Lâm ngước nhìn, trong lòng thầm nghĩ: “Một ngày nào đó, mình nhất định phải bay ra khỏi lũy tre làng này…”