Tôi chưa từng nghĩ, một ngày, căn nhà 13B lại trở thành địa chỉ được người ta tìm đến để kể chuyện.

Sau hôm treo tấm bảng “Nhà tạm ngưng chụp. Ai đến gõ cửa, sẽ được mời ngồi”, chẳng hiểu sao buổi sáng đầu tiên, đã có người gõ thật.

1. Người khách đầu tiên

Đó là một ông cụ, dáng lom khom, tay cầm cái nón lá đã sờn, giọng Quảng Nam nặng trĩu:

– Chú ơi, tui nghe nói… nhà này có người giữ ký ức phải không?

Tôi bật cười:

– Dạ, cháu giữ ảnh thôi ạ, không giữ người.

Ông nhìn quanh, mắt hiền nhưng mỏi:

– Ảnh cũng là người đó chú. Người ta sống sao, tấm hình nhớ vậy.

Tôi mời ông vào. Ông rút từ túi áo ra một tấm ảnh đen trắng, góc đã rách. Trong ảnh là một người phụ nữ mặc áo dài, đứng bên cổng làng. Nền sau lấm chấm bụi như mưa rơi trên phim.

– Cô ấy tên Hường, vợ tui. Hồi còn trẻ, tui đi bộ đội, chưa kịp về thì cô mất. Mấy chục năm rồi, ảnh này rửa lại vẫn không rõ mặt. Người ta nói mang tới đây có khi sáng lên được.

Tôi ngẩn ra. Căn nhà 13B... hóa ra bây giờ được đồn như một nơi “rửa lại ký ức”. Tôi định nói đùa, nhưng ánh mắt ông nghiêm quá.

– Cháu không chắc… nhưng mình có thể thử.

Tôi đặt tấm ảnh lên bàn, bên cạnh nến trắng và mùi nhài quen thuộc. Ghosty ló ra, lơ lửng trên trần như chiếc bóng đèn cũ.

“Lại nữa hả? Mày chuyển nghề thật rồi đó, Minh.”

– Im coi. Người ta nhờ nghiêm túc.

Tôi nhìn tấm ảnh, nói nhỏ:

– Nếu cô Hường còn muốn ai đó nhớ, xin cô cho ánh sáng trở lại.

Ngọn nến bỗng lắc lư. Mực ảnh, từ mờ xám, dần hiện rõ đôi mắt người phụ nữ. Không hẳn sáng, nhưng rõ ràng đủ để nhận ra nụ cười.

Ông cụ run tay, chạm vào ảnh, nước mắt trào ra:

– Là… đúng rồi. Cái răng khểnh nhỏ kia…

Tôi cúi đầu, không dám thở mạnh. Lúc ông bước ra cửa, ông nói khẽ:

– Cảm ơn chú. Cô ấy không cần chụp lại nữa. Giờ tui mới thấy rõ cô lần cuối.

Khi ông đi, căn nhà lại im. Nhưng trên bàn, nến tự tắt bằng một làn khói mảnh. Tôi biết: cô Hường đã rời đi.

2. Căn nhà bắt đầu thở

Từ hôm đó, người lạ bắt đầu đến. Có cô sinh viên ôm máy ảnh đến xin “nghe thử tiếng nhấn máy của người cũ”; có cậu nhạc sĩ nói muốn “thu âm tiếng gió trong tường vì nghe nói nó mang giọng người đã khuất”.

Căn nhà 13B không còn chụp ảnh, nhưng dường như vẫn lưu lại tiếng thở. Mỗi người ngồi xuống, chỉ cần lặng im đủ lâu, đều nghe thấy thứ âm thanh rất khẽ – như tiếng ai kể chuyện bằng hơi thở.

Tôi không còn sợ. Tôi học cách lắng nghe, thay vì né tránh.

Cứ mỗi người rời đi, họ để lại một mảnh giấy ghi lời: “Cảm ơn căn nhà.”

Tôi dán từng mảnh lên tường. Sau ba tháng, cả bức tường đã kín chữ viết tay.

Ghosty bảo:

“Tường này mà nổ tung chắc nổ bằng ký ức luôn đó.”

Tôi cười:

– Ờ, nhưng ít ra, bây giờ nó nổ bằng tiếng người sống.

3. Cuộc gọi nửa đêm

Một đêm mưa, tôi nhận được cuộc gọi từ số lạ.

– Anh… là người trông ánh sáng phải không?

Giọng nữ, trẻ. Tôi dè dặt:

– Tuỳ anh là ai đã định nghĩa vậy, nhưng… chắc là tôi.

– Em tên Trân. Em có một bức ảnh không ai rửa được. Cứ ai rửa, người trong đó… mất mặt.

Tôi rùng mình. Linh cũng từng bảo: “Nếu ai nhìn không đúng cách, ảnh sẽ xóa chính mình.”

– Gửi ảnh qua tôi đi, tôi thử.

Cô im vài giây, rồi nói:

– Em không dám chụp lại. Em mang tới được không?

– Giờ này?

– Em đang đứng trước cửa nhà anh rồi.

Tôi giật mình. Gió thốc mạnh. Tôi chạy ra, và đúng là có một cô gái đứng giữa hiên, áo mưa dính chặt vào người. Tay cô ôm một khung ảnh phủ vải đen.

– Vào đi. Trời lạnh.

Cô không bước vào. Mắt cô đen sâu như bóng đèn tắt điện:

– Em sợ… nếu em vào, người trong ảnh sẽ… thức.

– Cứ để tôi xem.

Tôi kéo tấm vải. Trong khung là ảnh một đám tang. Giữa hàng trăm người mặc đồ trắng, tôi nhận ra một khuôn mặt nhìn thẳng ống kính — chính là cô gái đang đứng trước mặt tôi.

Cô run bắn, ngã quỵ. Tôi đỡ, nhưng tay chạm vào người cô lạnh như thủy tinh. Không, không phải người. Cô đang ở giữa hai thế giới.

– Trân, em mất bao lâu rồi?

– Hai năm… Xe lật ở đèo Hải Vân. Ảnh này chụp trong đám tang em. Mẹ giữ, nhưng cứ mỗi lần rửa lại, mặt em biến mất.

Căn nhà 13B khẽ rung. Mùi nhài nồng lên, gió hạ thấp trần. Ghosty nói gấp:

“Cô ấy bị kẹt trong ‘ảnh âm’. Nếu giải không khéo, cả khung sẽ nổ ngược.”

Tôi nắm tay cô, dằn giọng:

– Trân, nghe tôi. Em không phải bức ảnh. Em là người đang được nhớ. Nếu em muốn, tôi sẽ giúp em trở về ký ức đúng chỗ.

– Em sợ… mẹ quên em mất.

– Không đâu. Người mẹ không bao giờ quên. Chỉ thôi khóc.

Ánh đèn chớp. Từ khung ảnh, ánh sáng trắng trào ra, thổi bay lớp bụi. Tiếng mưa ngoài cửa hóa thành tiếng vỗ tay của trăm bàn tay mơ hồ.

Cô nhìn tôi, mỉm cười:

“Cảm ơn. Anh giữ ánh sáng giùm em, nha.”

Rồi tan.

Chỉ còn khung trống, và vệt sáng in lại trên nền gạch — hình dáng một người đang cúi đầu cảm ơn.

4. Linh trở lại (như gió)

Sáng hôm sau, tôi ra quét hiên. Dưới gốc cây nhài khô là một tấm ảnh mới – chụp tôi và cô gái Trân đứng trước cửa đêm qua.

Nhưng người chụp không thể tồn tại.

Góc ảnh, dòng chữ nhỏ:

“Người trông ánh sáng, ký bởi Linh.”

Tôi đứng lặng hồi lâu. Gió thổi qua, cánh nhài khô bay tả tơi rồi rơi lên ảnh. Tôi mỉm cười:

– Em vẫn còn ở đây à?

Ghosty bật ra, nhìn tôi, nhún vai:

“Tui đoán ẻm làm cộng tác viên cho mày rồi đó.”

– Ờ, cũng tốt. Ai đó phải giúp tui giữ nhà chứ.

Tôi đem ảnh đặt lên bàn, thắp nến. Ánh lửa hắt lên tường, soi hàng chữ cũ: “Khi ký ức đủ sáng, ta sẽ không cần bóng.”

Lần đầu tiên, tôi thấy chữ ấy ấm chứ không buồn.

5. Nhật ký của người trông ánh sáng

Những ngày sau, tôi bắt đầu ghi chép – không bằng giấy, mà bằng giọng nói. Mỗi khi ai kể chuyện, tôi để máy ghi âm, rồi phát lại buổi tối, nghe chính căn nhà phản hồi bằng tiếng gió.

Nhiều đêm, tiếng gió ghép thành câu:

“Nghe rồi. Giữ rồi.”

Tôi hiểu: căn nhà không còn muốn chụp. Nó chỉ muốn nghe.

Giống tôi.

Có hôm Ghosty hỏi:

“Mày có sợ mai mốt không ai cần mày nữa không?”

Tôi cười:

– Người ta luôn cần một chỗ để được lắng nghe. Khi nào không cần nữa, tức là họ đã tự giữ được ánh sáng rồi.

“Vậy mày tính làm nghề này hoài?”

– Tới khi nào nhà này biết… kể chuyện mà không cần tao.

6. Bức tường biết kể

Tháng thứ sáu, điều đó xảy ra.

Buổi tối, tôi vừa tắt đèn, bỗng nghe tiếng xào xạc như mưa nhẹ trên giấy.

Tôi bật đèn – bức tường đầy chữ viết tay đang tự dịch chuyển. Các mảnh giấy từ từ tụ lại thành hình bàn tay, rồi dòng chữ hiện ra, ghép thành câu:

“Cảm ơn vì đã nghe chúng tôi. Giờ đến lượt anh kể.”

Tôi run, nước mắt tự rơi.

Căn nhà 13B, sau bao năm chỉ nghe, cuối cùng biết nói.

Tôi ngồi xuống, đối diện tường:

– Được. Tôi kể. Nhưng câu chuyện này không có ma, chỉ có người.

Tôi kể về Linh.

Về cô gái ở trong ảnh, về mùi nhài, về ánh sáng tràn qua nỗi sợ, và về cái cách mà những người đã đi vẫn tìm cách dạy tôi sống tử tế hơn với hiện tại.

Khi tôi kể xong, những tờ giấy lặng lẽ rời tường, rơi như mưa.

Từng tờ một tan trong không khí, chỉ còn lại mùi nhài phảng phất.

7. Hơi thở mới của 13B

Từ ngày ấy, 13B trở thành một căn nhà thật sự sống – không ma, không bùa, không ảnh. Chỉ có gió, nắng và những người tìm đến để được ngồi yên.

Có người bảo, khi đêm xuống, nếu bạn ngủ ở đây, bạn sẽ nghe thấy giọng ai đó đọc những dòng thơ lẫn trong tiếng quạt trần cũ.

Tôi biết là Linh.

Không còn rên rỉ, không gọi tên. Chỉ đọc nhẹ, như ru.

Tôi đặt trên bàn tấm bảng nhỏ:

“Người trông ánh sáng: Minh – ca trực vĩnh viễn.”

Ghosty phá lên cười:

“Vĩnh viễn hả? Định không nghỉ phép luôn sao?”

– Khi nào gió tắt thì tôi nghỉ.

“Gió thì có bao giờ tắt.”

– Ừ, nên chắc tôi còn ở đây lâu.

8. Kết

Chiều, tôi ngồi bên hiên. Mặt trời rót vàng xuống bức tường từng nứt nẻ, giờ đã được trám lại bằng chữ viết tay.

Một cánh nhài cuối mùa rơi xuống vai tôi. Tôi nghe mùi hương quen, khẽ nói:

– Linh, anh kể xong rồi.

Gió thổi nhẹ. Cửa kêu cạch như ai đó mỉm cười.

Trên bàn, tấm ảnh “ghế trống” rung khẽ, rồi nằm yên.

Bên cạnh, khung ảnh Trân và ông cụ Hường sáng nhẹ, ánh nến chạm vào mép thủy tinh, tan ra thành quầng sáng mỏng.

Căn nhà 13B ngừng chụp.

Nhưng nó bắt đầu sống.

Tôi viết dòng cuối vào sổ:

“Không có nhà ma. Chỉ có những căn nhà từng thương ai đó quá lâu.”

Rồi khép sổ, pha hai tách trà.

Một cho tôi, một cho những người chưa kịp rời đi.

Gió qua hiên, mùi nhài lại tràn vào, ấm và hiền.

Tôi mỉm cười.

Lần đầu tiên, tôi cảm thấy một căn nhà biết thở cũng có tim.