truyện từ bàn tay trắng
Chương 6: Học hỏi từ thực tế cuộc sống
Những ngày tháng làm việc ở kho hàng dần trôi qua, Hùng bắt đầu quen với nhịp sống hối hả của thành phố. Cơ thể cậu rắn rỏi hơn, chịu đựng được sức nặng khủng khiếp của từng bao hàng. Nhưng điều Hùng nhận ra rõ nhất không phải là sức mạnh cơ bắp, mà là những bài học quý giá từ thực tế cuộc sống – những bài học không sách vở nào dạy được.
Trong môi trường làm thuê, Hùng gặp đủ kiểu người. Có người hiền lành, chịu thương chịu khó, ngày ngày lăn lộn chỉ để kiếm tiền nuôi gia đình. Có người thì ranh mãnh, luôn tìm cách né tránh việc nặng, đẩy phần khó cho kẻ khác. Cũng có người cay nghiệt, sẵn sàng tranh giành, thậm chí chèn ép để kiếm thêm chút lợi nhỏ. Tất cả đan xen, va chạm, tạo nên một xã hội thu nhỏ ngay trong kho hàng bụi bặm ấy.
Ban đầu, Hùng dễ bị thiệt. Cậu còn non nớt, cái gì cũng nhận phần nặng. Có lần, một gã đàn anh trong tổ cố tình bắt Hùng khiêng mấy thùng hàng quá tải, còn mình thì đứng tránh ra. Hùng không phản kháng, cắn răng làm. Đến tối, đôi vai rã rời, nhưng trong lòng dấy lên một nỗi uất ức.
Sau lần đó, Hùng bắt đầu quan sát kỹ hơn. Cậu học cách nhìn ánh mắt, cử chỉ của người khác để đoán ý họ. Cậu nhận ra ai là người có thể tin tưởng, ai chỉ muốn lợi dụng mình. Quan trọng hơn, Hùng học được cách không để lòng tốt bị biến thành sự yếu đuối. Từ đó, cậu khéo léo hơn trong cư xử: biết từ chối khi cần, biết san sẻ khi đúng chỗ.
Một hôm, bác Ba – người đã ngoài năm mươi, làm công trong kho từ lâu – ngồi uống nước với Hùng. Bác cười hiền, nói:
– Nhìn chú mày, bác thấy lại hồi trẻ của bác. Cứ nghĩ rằng chỉ cần chịu cực thì sẽ được trọng dụng. Nhưng đời đâu đơn giản vậy. Cực thì ai cũng cực, quan trọng là mình phải tỉnh táo, phải biết giữ sức và học hỏi thêm.
Hùng gật gù, hỏi:
– Vậy theo bác, tụi con nên học gì ở chỗ này?
Bác Ba trầm ngâm:
– Học cách quan sát. Mỗi người đến đây đều có lý do. Có người thất bại trong làm ăn, có người từ quê ra như cháu. Ai cũng có câu chuyện. Nếu biết nhìn, biết nghe, cháu sẽ hiểu thêm nhiều điều về cuộc đời.
Lời dặn ấy in sâu trong tâm trí Hùng. Từ đó, ngoài công việc, cậu bắt đầu dành thời gian lắng nghe những câu chuyện của anh em lao động. Có người từng làm thợ hồ, từng thua lỗ vì đánh bạc; có người từng làm chủ nhỏ, rồi thất bại trắng tay phải đi bốc vác. Hùng nhận ra: thành phố này không chỉ có cơ hội, mà còn đầy cạm bẫy. Một bước sai lầm có thể đẩy con người xuống tận cùng.
Bên cạnh đó, Hùng cũng học được sự kiên nhẫn. Có những ngày trời nắng như đổ lửa, mồ hôi ướt đẫm áo, cậu vẫn phải gồng mình khuân từng bao hàng. Có hôm trời mưa, đường trơn, hàng hóa nặng gấp đôi, chỉ một chút lơ là là ngã dúi dụi. Những thử thách đó rèn cho Hùng sự bền bỉ, ý chí không dễ dàng gục ngã.
Không chỉ học từ công việc, Hùng còn học từ cuộc sống ngoài đường phố. Ở quê, cậu chỉ biết đến ruộng đồng, ao cá. Lên thành phố, cậu thấy người ta buôn bán tấp nập, quán xá mọc lên san sát, ai cũng tìm cách kiếm sống. Cậu thường ngồi ở quán cơm bụi đầu ngõ, lặng lẽ quan sát. Người bán hàng gọi mối, người chạy bàn nhanh nhẹn, ai cũng có nhịp riêng. Một ý nghĩ lóe lên trong đầu Hùng: Làm ăn không chỉ cần sức lực, mà phải biết tính toán, phải học cách nắm bắt nhu cầu của người khác.
Những đêm rảnh, Hùng mang cuốn sổ nhỏ ra, ghi chép lại điều mình quan sát:
– “Ở kho: ai nhanh nhẹn thì khỏe hơn, ai biết tính toán thì làm ít nhưng hiệu quả cao hơn.”
– “Ở chợ: hàng bán chạy không phải vì ngon nhất, mà vì chỗ dễ thấy và người bán vui vẻ.”
– “Muốn thoát nghèo, không chỉ làm, mà phải học từ chính đời sống xung quanh.”
Chẳng mấy chốc, những trang sổ đầy kín chữ. Hùng không biết rồi đây những ghi chép ấy sẽ giúp gì, nhưng cậu tin, mỗi bài học từ thực tế là một viên gạch nhỏ, từng ngày từng ngày xây nên nền móng cho tương lai.
Một hôm, sau giờ làm, anh Tám hỏi:
– Hùng, tao thấy mày hay ghi ghi chép chép, định viết sách à?
Hùng cười:
– Không, em chỉ muốn ghi lại để nhớ. Sau này, khi có cơ hội, em sẽ thử làm ăn. Không thể làm thuê cả đời được.
Anh Tám vỗ vai Hùng, nửa đùa nửa thật:
– Mày mà làm chủ, nhớ cho tao theo nghen!
Tiếng cười vang lên giữa căn phòng trọ chật hẹp, nhưng trong lòng Hùng, đó không phải chuyện đùa. Cậu thật sự tin một ngày nào đó mình sẽ thoát khỏi cảnh bốc vác, vươn tới một cuộc sống khác.
Những tháng ngày gian khổ đã cho Hùng hiểu rằng: thực tế chính là cuốn sách vĩ đại nhất. Mỗi con người, mỗi sự việc, mỗi thử thách đều để lại một bài học. Và với Hùng, từng giọt mồ hôi rơi xuống sàn kho, từng vết chai sạn trên bàn tay chính là minh chứng rằng cậu đang trưởng thành từng ngày.
