Gió mùa đông bắc đã tràn về. Mùa đông trên cao nguyên đá không giống như ở dưới xuôi. Nó không đến một cách từ từ, mà ập tới đột ngột và tàn bạo. Chỉ sau một đêm, cả đất trời như được khoác lên một tấm áo xám xịt. Sương muối giăng trắng xóa trên những vạt hoa tam giác mạch đã úa tàn. Cái lạnh không phải là cái lạnh ngọt ngào, mà là cái lạnh buốt thấu xương, sắc như hàng ngàn mũi kim châm vào da thịt. Gió rít qua những khe núi đá, tạo nên những âm thanh như tiếng ai oán, não nề, càng làm cho không gian thêm hoang vắng và cô quạnh.

Với Thảo My, đây là mùa đông khắc nghiệt nhất mà cô từng trải qua. Chiếc áo khoác gió dày nhất cô mang theo từ thành phố cũng trở nên mỏng manh, không đủ sức chống chọi với cái lạnh của miền đá. Đêm xuống, cô phải mặc hai, ba lớp áo, quấn chặt chiếc chăn bông cũ kỹ mà vẫn cảm thấy cái lạnh len lỏi vào tận xương tủy. Bàn tay cô lúc nào cũng cóng buốt, cầm viên phấn viết bảng cũng trở nên khó khăn.

Nhưng cái lạnh thể xác vẫn không đáng sợ bằng cái lạnh trong tâm hồn. Sương mù dày đặc có thể giăng kín cả ngày, che khuất cả mặt trời, khiến cho khung cảnh vốn đã buồn lại càng thêm ảm đạm. Đứng trong căn nhà công vụ đơn sơ, nhìn ra ngoài chỉ thấy một màu trắng đục, My cảm thấy mình như bị cả thế giới bỏ lại. Nỗi nhớ nhà, nhớ cha mẹ, nhớ những con phố ấm áp và rộn rã tiếng cười ở quê nhà ùa về, cào xé tâm can cô gái trẻ. Có những đêm, cô ngồi một mình bên ngọn đèn dầu leo lét, viết những lá thư rất dài gửi về cho gia đình. Cô kể về những đứa học trò đáng yêu, về công việc dạy học, nhưng tuyệt nhiên không một lời than vãn về những khó khăn, thiếu thốn. Cô không muốn cha mẹ phải lo lắng. Viết xong, cô lại cất những lá thư đó vào một chiếc hộp gỗ nhỏ, những lá thư có lẽ sẽ không bao giờ được gửi đi.

Công việc ở trường cũng trở nên khó khăn hơn. Lũ trẻ không có đủ áo ấm, nhiều đứa phải nghỉ học vì cảm lạnh. Lớp học với bốn bức tường đất và những ô cửa sổ trống hoác chẳng khác nào ở ngoài trời. Nhìn những học trò của mình co ro trong những manh áo mỏng, môi tím lại vì lạnh, My thấy tim mình như thắt lại. Cô bất lực. Cô đã đem cho chúng con chữ, nhưng cô không thể mang lại cho chúng sự ấm áp.

Từ trên đồn biên phòng, Phong hiểu rõ mùa đông này tàn khốc đến mức nào. Với những người lính như anh, đó là chuyện thường. Nhưng với cô giáo nhỏ bé kia, chắc chắn là một thử thách khủng khiếp. Dạo gần đây, những lúc đi tuần ngang qua điểm trường, anh không còn nghe thấy tiếng hát hay tiếng cười trong trẻo của cô và lũ trẻ nữa. Không gian chỉ có sự im ắng, tĩnh mịch. Lòng anh dấy lên một nỗi lo lắng mơ hồ. Anh biết cô đang gặp khó khăn.

Phong là người kiệm lời, không quen thể hiện sự quan tâm một cách trực tiếp. Anh chọn cách làm của riêng mình. Sau một phiên họp tại đồn, anh đứng lên phát động trong đơn vị. "Anh em, mùa đông năm nay lạnh hơn mọi năm. Bọn trẻ ở điểm trường Mèo Vạc thiếu áo ấm nhiều lắm. Đơn vị mình có ai còn áo cũ, áo len, mũ, khăn không dùng đến thì quyên góp lại, mình gửi tặng cho các cháu."

Lời kêu gọi của người chỉ huy được các chiến sĩ hưởng ứng nhiệt tình. Họ lục tìm trong ba lô, trong tủ đồ của mình, người góp chiếc áo, người góp đôi tất. Toàn bộ số quần áo ấm thu được, Phong không mang thẳng đến cho My. Anh biết tính cô giáo, cô sẽ ngại. Anh gói ghém cẩn thận rồi mang đến nhà A-Páo, ông trưởng bản, một người H'Mông lớn tuổi, có uy tín nhất trong làng.

"Cháu chào bác Páo," Phong nói. "Đây là một ít quần áo ấm của anh em chiến sĩ ở đồn gửi tặng bọn trẻ trong bản. Trời lạnh quá, bác xem phân phát cho các cháu giúp cháu nhé."

Ông A-Páo gật đầu, đôi mắt hiền từ nhìn người lính trẻ. "Tốt quá, cảm ơn bộ đội, cảm ơn Trung úy Phong nhiều lắm. Dân bản nhớ ơn bộ đội."

Ngày hôm sau, những đứa trẻ đến lớp trong những chiếc áo ấm tuy cũ nhưng vẫn còn tốt. Có đứa mặc một chiếc áo len rộng thùng thình, có đứa đội một chiếc mũ len màu xanh của bộ đội. Lớp học bỗng trở nên rực rỡ và ấm áp hơn. Lũ trẻ vui mừng khoe áo mới với cô giáo. My nhìn chúng, lòng cô dâng lên một niềm xúc động khó tả. Cô biết, ngoài những người lính biên phòng, không ai có thể làm điều này.

Vài hôm sau, chính My cũng ngã bệnh. Cái lạnh và sự thiếu thốn đã bào mòn sức đề kháng của cô. Cô bị cảm nặng, sốt cao, nằm li bì trong căn nhà công vụ lạnh lẽo. Cô không thể đến lớp.

Phong đi tuần qua, không thấy khói bốc lên từ bếp nhà cô giáo, lớp học cũng im lìm. Linh tính có chuyện chẳng lành, anh vội vã chạy đến nhà trưởng bản A-Páo hỏi thăm thì mới biết cô giáo bị ốm. Lòng anh như lửa đốt. Anh muốn chạy ngay đến chỗ cô, nhưng lại ngập ngừng. Anh là lính, không phải bác sĩ, đến đó cũng chỉ thêm lúng túng.

Anh chợt nhớ đến lời của những người già trong bản. Anh quay người, đi thẳng vào khu rừng phía sau đồn. Gần một tiếng sau, anh quay về với một nắm lá cây rừng trên tay. Đó là những loại lá thuốc nam mà người dân tộc thường dùng để xông giải cảm, rất hiệu nghiệm.

Một lần nữa, anh lại không tự mình mang đến. Anh đến nhà A-ma, vợ của trưởng bản, một bà cụ phúc hậu. Anh đưa nắm lá cho bà, cẩn thận dặn dò: "A-ma ơi, cô giáo My bị ốm rồi. Đây là lá xông giải cảm, A-ma mang qua cho cô giáo giúp cháu với. A-ma nấu một nồi nước lớn, dặn cô giáo trùm chăn xông cho ra hết mồ hôi là sẽ khỏe lại thôi ạ."

A-ma nhìn người lính trẻ, rồi nhìn nắm lá thuốc, tủm tỉm cười. "Được rồi, Trung úy cứ yên tâm. Để đấy A-ma lo."

Khi Thảo My đang mê man trong cơn sốt, tiếng gõ cửa vang lên. A-ma bước vào, mang theo một nồi nước lá thơm phức. Bà không nói nhiều, chỉ ra hiệu cho My trùm chăn lại rồi đặt nồi nước xông bên cạnh. Mùi hương của lá cây, của gừng, của sả lan tỏa khắp căn phòng, ấm áp và dễ chịu vô cùng. My làm theo lời bà, hơi nóng và hương thơm của thảo dược dần dần thấm vào người, mồ hôi vã ra như tắm. Xông xong, cô cảm thấy người nhẹ nhõm đi rất nhiều, cơn sốt cũng đã hạ. Trước khi về, A-ma còn để lại cho cô một bát cháo hành nóng hổi. "Trung úy Phong nó dặn A-ma nấu cho cô giáo đấy. Ăn đi cho lại sức."

Thảo My bưng bát cháo nóng, nước mắt cứ thế trào ra. Cô khóc không phải vì tủi thân, mà vì cảm động. Ở nơi xa lạ, lạnh lẽo này, vẫn có một người đang âm thầm quan tâm, chăm sóc cho cô. Sự quan tâm ấy không ồn ào, không hoa mỹ, mà mộc mạc, chân thành và ấm áp như chính bát cháo hành này.

Tối hôm đó, Phong đi tuần về muộn. Đi ngang qua nhà My, anh thấy ánh đèn dầu vẫn còn sáng. Anh do dự một lúc rồi quyết định bước tới gõ cửa. Anh muốn chắc chắn rằng cô đã ổn.

My ra mở cửa. Thấy Phong, cô mỉm cười. "Anh Phong. Mời anh vào nhà."

Trong căn nhà nhỏ, một bếp lửa nhỏ đã được nhóm lên, tiếng củi nổ lách tách vui tai. Hơi ấm từ bếp lửa xua tan đi cái lạnh bên ngoài.

"Tôi... đi qua thấy còn sáng đèn nên ghé xem cô giáo đã khỏe hơn chưa," Phong nói, giọng có chút ngượng nghịu.

"Em khỏe nhiều rồi ạ. Cảm ơn anh. Cảm ơn anh vì tất cả." My nhìn thẳng vào mắt anh, giọng nói chân thành.

Họ ngồi bên bếp lửa, lần đầu tiên có một cuộc trò chuyện dài. My kể cho Phong nghe về gia đình, về những năm tháng đại học. Phong kể cho My nghe về những lần đi tuần gặp nguy hiểm, về tình đồng đội ở đồn. Họ nói đủ thứ chuyện, những câu chuyện đơn sơ giúp họ hiểu về nhau hơn.

Khi Phong ra về, ngoài trời sương đã xuống dày đặc. Nhưng trong lòng anh lại ấm áp lạ thường. My tiễn anh ra cửa, nhìn theo bóng anh khuất dần vào màn đêm. Cô khép cửa lại, quay vào nhìn bếp lửa vẫn đang cháy rực. Lần đầu tiên kể từ khi lên đây, cô cảm thấy căn nhà này không còn lạnh lẽo nữa.

Mùa đông trên cao nguyên đá vẫn rất dài và khắc nghiệt. Nhưng trong tim cô gái trẻ, một đóa hoa ấm áp đã bắt đầu len lỏi qua lớp đá lạnh giá để vươn lên.