khói lam chiều cũ
Chương 2: Cô gái hiền lành
Từ bé, Hương đã quen với nhịp sống tảo tần của gia đình nông dân. Cha cô mất sớm trong một cơn bệnh nặng, để lại mẹ cùng hai chị em nương tựa nhau. Người anh trai lớn sớm đi làm thuê xa, gánh vác một phần kinh tế. Hương – đứa con gái út, từ mười hai tuổi đã biết phụ mẹ quét dọn, nấu cơm, dọn đồng, hái rau. Bàn tay mềm mỏng vốn dĩ chỉ nên cầm kim chỉ, giờ chai sạn vì cày cuốc, giặt giũ.
Người ta thường bảo: “Con gái nhà nghèo hay khổ trước tuổi.” Nhưng ở Hương, cái khổ không làm héo úa nụ cười. Trái lại, nó khiến cô càng thêm dịu dàng, kiên nhẫn, biết chắt chiu từng chút niềm vui giản dị trong đời sống thường ngày.
Buổi sáng, khi mặt trời vừa ló lên khỏi rặng tre, Hương đã thức dậy nhóm bếp, nấu cơm cho mẹ mang ra đồng. Buổi chiều, cô xách giỏ ra chợ, bán mớ rau hái trong vườn, rồi lại về cặm cụi vá áo, khâu quần. Lũ trẻ con trong xóm vẫn hay chạy đến nhờ Hương gỡ rối tóc, vá lại con diều, và bao giờ cô cũng vui vẻ giúp, chẳng một lời từ chối.
Cả làng quen gọi Hương bằng cái tên trìu mến: “con nhỏ hiền lành”. Người lớn thương cô vì sự lễ phép, trẻ nhỏ quý cô vì sự bao dung. Ngay cả những bà hàng xóm hay ghen ăn tức ở cũng chẳng có cớ gì để chê bai.
Chiều hôm ấy, sau khi gánh nước tưới luống rau ngoài vườn, Hương ngồi nghỉ bên thềm. Gió nhẹ đưa mùi hoa cau từ đầu ngõ, vương trong mái tóc dài của cô. Mẹ từ trong nhà bước ra, nhìn con gái mà thở dài:
“Con gái à, cực cho con quá. Đáng lẽ tuổi này chỉ nên lo học hành, vui chơi, vậy mà…”
Hương ngẩng đầu, mỉm cười hiền:
“Má đừng lo. Con còn nhỏ, cực mấy cũng quen. Miễn má đừng bệnh, con làm chi cũng được.”
Nghe thế, mắt người mẹ rơm rớm. Hương đã sớm trở thành bờ vai nhỏ bé mà bà có thể dựa vào, dù mới chỉ tuổi trăng rằm.
Thỉnh thoảng, Lâm ghé qua, thấy Hương lúi húi ngoài vườn thì lại ra tay giúp, lúc thì khiêng thùng nước, lúc thì vác bó củi. Nhưng Lâm vốn quen được nuông chiều, làm chẳng bao lâu là ngồi xuống cười nói rộn ràng. Hương thì kiên nhẫn, chẳng trách mắng, chỉ lặng lẽ làm tiếp phần việc dang dở. Cái lặng lẽ ấy nhiều khi khiến Lâm thấy khó hiểu: sao cô gái này có thể chịu đựng hết thảy, chẳng một lời than phiền?
Một lần, có bà trong xóm lỡ làm rơi cái rổ cá xuống bến. Hương thấy thế liền chạy đến, xắn quần xuống vớt giúp, đến nỗi quần áo ướt nhẹp. Khi đem trả, bà ấy ngượng nghịu nói:
“Con gái gì mà khổ quá, lo việc nhà chưa đủ, lại còn lo chuyện thiên hạ.”
Hương chỉ cười:
“Dạ, con thấy người cần giúp thì giúp thôi mà.”
Câu trả lời giản đơn, nhưng lại phản chiếu rõ rệt con người cô – sống vì người khác nhiều hơn bản thân.
Cũng chính vì thế, trong mắt Lâm, Hương không giống những cô gái trong làng hay e thẹn giấu mình. Cô có vẻ đẹp tỏa ra từ sự chân thành, từ những cử chỉ nhỏ bé. Lâm đôi khi trêu đùa, gọi cô là “bà cụ non”, bởi suy nghĩ nào của Hương cũng chín chắn hơn tuổi. Nhưng sâu trong lòng, cậu lại thấy bị hút về phía cô – như cánh diều bị gió dẫn dắt, chẳng cách nào cưỡng nổi.
Đêm xuống, làng quê yên tĩnh chỉ còn tiếng dế kêu dưới rặng tre. Trong căn nhà nhỏ, Hương ngồi bên ngọn đèn dầu, vá lại chiếc áo cũ của mẹ. Ánh sáng vàng nhạt phủ lên gương mặt thanh tú, khiến cô trông càng hiền dịu. Cô không biết rằng, chính sự lặng lẽ hi sinh của mình, rồi đây sẽ là sợi dây buộc chặt trái tim một kẻ vốn ngông cuồng, phóng túng như Lâm – và cũng là nguyên nhân khiến cô phải chịu nhiều tổn thương về sau.
